Ukraina
Podhorce, miejscowość w rejonie brodzkim (obwód lwowski).
Podhorce słyną przede wszystkim ze wspaniałej rezydencji magnackiej typu palazzo in fortezza wzniesionej dla Stanisława Koniecpolskiego w 2. ćw. XVII w. Należy ona do najlepszych przykładów architektury rezydencjalnej na obszarze dawnej Rzeczpospolitej. Jednak interesującą budowlą jest też kościół św. Józefa zbudowany w latach 1752-66 z fundacji hetmana Wacława Rzewuskiego ówczesnego właściciela Podhorzec. Kościół położony jest na osi bramy wjazdowej do zamku, w odległości 300 metrów i stanowi integralną część założenia zamkowego. Autorstwo projektu przypisuje się Karolowi Romanusowi, pochodzącemu z Włoch nadwornemu architektowi Rzewuskich. Zapewne duży wpływ na tworzenie projektu miał Wacław Rzewuski, który chciał by świątynia nawiązywała do kościoła Santa Maria di Superga w Turynie. W 1861 r. kościół stał się świątynią parafialną i w związku z rozszerzeniem jego funkcji dobudowano od południa piętrową zakrystię. W 1944 r. kościół został uszkodzony podczas prowadzonych działań wojennych. Od 1945 r. Podhorce znalazły się w granicach ZSRR i jeszcze tego roku władze sowieckie zamknęły kościół. Świątynia zaczęła popadać w ruinę i mimo kilku prób jej ratowania do dziś nie uzyskała swojego pierwotnego blasku. Kościół w Podhorcach łączy w sobie styl późnobarokowy i klasycystyczny. Złożony jest z nawy w kształcie rotundy i piętrowej zakrystii od południa. Nawa posiada średnicę 12 metrów i nakryta jest kopułą z latarnią na wysokim tamburze. Tambur opięty jest ośmioma parami pilastrów i przepruty jest dużymi półkoliście zamkniętymi oknami, które oświetlają wnętrze kościoła. Kościół od północy poprzedza kolumnowym portyk zwieńczony trójkątnym tympanonem, za którym na osiach kolumn ustawianych zostało osiem posągów przedstawiających świętych patronów rodu Rzewuskich. Co najmniej dwie rzeźby świętych wykonał lwowski rzeźbiarza Sebastian Fesinger a pozostałe francuski rzeźbiarz Leblas. Wyposażenie wnętrza było późnobarokowe i pochodziło z czasu budowy kościoła. Dekorację malarską wnętrza kościoła wykonał w latach 1765-66 Franciszek Smuglewicz. W ołtarzu głównym znajdował się obraz św. Józefa, namalowany przez Szymona Czechowicza. Ambonę konfesjonały, ławki i chór muzyczny wykonał snycerz Mikołaj Twardowski z Mikuliniec.
LITERATURA
Leszczyński J., Podhorecka świątynia, [w:] Spotkania z zabytkami 10/97
