Braniewo, kościół św. Katarzyny

Szczegóły: | Odsłony: 538

Lokalizacja: Braniewo, Katedralna (54.381193, 19.8246598)
Budowa: 1346 – po 1425
Styl: gotyk

HISTORIA. Kościół budowany był w kilku etapach. W pierwszym etapie od końca XIII w. do 1. połowy XIV w. wzniesiono korpus bazylikowy. Od 1346 r. rozpoczęto budowę prezbiterium a w latach 1361-67 korpus bazylikowy przekształcono na halowy, podwyższając ściany naw i wznosząc nowe filary i arkady międzynawowe. Przed 1425 r. rozpoczęto budowę wieży, kaplic bocznych i sklepień. W 1480 r. ponownie nakryto sklepieniami korpus. W 1945 r. kościół został zbombardowany i wypalony, przetrwała tylko część murów obwodowych i wieży. Odbudowa kościoła prowadzona była w latach 1975-81.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół zbudowany z cegły, złożony z sześcioprzęsłowego, trójnawowego halowego korpusu i krótkiego, jednoprzęsłowego prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Od zachodu do korpusu dostawiona jest wieża na rzucie kwadratu, z kruchtą i portalem w przyziemiu, ujęta po bokach dwuprzęsłowymi kaplicami. Na zewnątrz kościół opięty jest uskokowymi przyporami, między którymi rozmieszczone są trójdzielne okna ostrołukowe. Korpus nawowy i prezbiterium nakrywają dachy dwuspadowe. Nad kaplicami przy wieży dachy jednospadowe. Elewacje wieży, podzielone na kilka kondygnacji, wypełnione są oknami i blendami ostrołukowymi. Wieżę nakrywa spłaszczony dach namiotowy, zwieńczony z latarnią. Wnętrza nakryte są sklepieniami gwiaździstymi, w korpusie wspartymi na ośmiobocznych filarach. Nawy boczne korpusu otwarte są do nawy głównej ostrołukowymi arkadami. W kościele zachowało się kilka gotyckich portali ostrołukowych.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA uległo całkowitemu zniszczeniu w 1945 r. Przetrwała jedynie płyta nagrobna biskupa Pawła Legendorfa (zm. 1467), kamienna z brązową postacią zmarłego (obecnie w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie). W zakończeniu prawej nawy ustawiony jest późnogotycki tryptyk.

LITERATURA

Architektura gotycka w Polsce, pod. red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Łoziński J., Pomniki sztuki w Polsce, t. 2. Pomorze, wyd. Arkady