Węgry
Nyírbátor, kościół św. Jerzego, kalwinów
Marek SztorcNyírbátor, református templom
Lokalizacja: Nyírbátor, Egyház ut. 1 (47.838041, 22.134358)
Budowa: 1488-1511
Styl: gotyk
HISTORIA. Miejscowość Nyírbátor okres świetności przeżywała w XV i XVI w. pod rządami rodu Batorych. Jednym z ważniejszych zabytków tego okresu jest kościół kalwiński. Został zbudowany w latach 1488-1511 a jego fundatorem był magnat węgierski István (Stefan) Batory. W 1640 r. dobudowano dzwonnicę. W 1834 r. kościół ucierpiał w czasie trzęsienia ziemi.
ARCHITEKTURA. Gotycki kościół, jednonawowy, sześcioprzęsłowy z niewyodrębnionym prezbiterium, zamkniętym pięciobocznie. Długość kościoła wynosi 44 m a szerokość 12 m. Od frontu do kościoła dostawiona jest kwadratowa wieża, nakryta namiotowym daszkiem. Elewacje opięte są uskokowymi przyporami, między którymi od południa rozmieszczone są ostrołukowe okna, trójdzielne z maswerkami. Nawę nakrywa stromy dach dwuspadowy. Wnętrze nakryte jest sklepieniem sieciowym, spływającym na służki. Zachowało się kilka późnogotyckich portali, prowadzących do wnętrza. Z nich najbardziej okazały jest ostrołukowy portal zachodni.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest skromne. Składają się na nie ambona, ławy oraz organy Najcenniejszym zabytkiem jest na renesansowy pomnik nagrobny fundatora świątyni, Stefana Batorego (zm. 1493), wykonany z czerwonego marmuru z postacią zmarłego w zbroi.
DZWONNICA. Barokowa, drewniana, wzniesiona bez wykorzystania gwoździ, najwyższa tego typu budowla na Węgrzech (31 m wysokości). W dolnej części o pochyłych ścianach, w górnej części z nadwieszaną izbicą, nakrytą dachem namiotowym, zwieńczonym ostrosłupową iglicą, ujętą czterema narożnymi wieżyczkami.
Rzut poziomy za: Barucki T., Architektura Węgier, Kraków 1998
LITERATURA
Barucki T., Architektura Węgier, Kraków 1998
Mehling M., Knaurs Kulturführer in farbe Ungarn, München 1996
Rusin W., Węgry. Praktyczny przewodnik, Bielsko-Biała 2014
Szwajdo J., Węgry. Przewodnik krajoznawczy, wyd. BOSZ, 2014
Strona internetowa: http://nyirbator.reformatus.hu/bemutatkozas/templomunk/ (dostęp 25.04.2019)