Węgry

Debrecen, Szent Anna-székesegyház

Lokalizacja:  Debreczyn, Szent Anna utca 15 (47.526664, 21.629703)
Budowa: 1721-1746 
Architekt: Giovanni Battista Carlone
Styl: późny barok

Debreczyn w XVI w. stał się ważnym ośrodkiem reformacji i nazywany był kalwińskim Rzymem. W mieście nie było żadnej świątyni katolickiej. Sytuacja zmieniła się po zajęciu miasta przez wojska austriackie i ogłoszeniu w 1715 r. Debreczyna wolnym miastem królewskim. Wtedy to katolicki biskup Oradei (Nagyvárad) Imre Csáky, wystąpił z inicjatywą budowy kościoła w zdominowanym przez protestantów mieście.

HISTORIA. Wspomniany biskup Imre Csáky, od 1717 r. kardynał sprowadził do Debreczyna zakon pijarów i ufundował  kościół dla zakonników. Projekt kościoła wykonał mediolański architekt Giovanni Battista Carlone a prace budowlane prowadzone były w latach 1721-1746. Po pożarze w 1811 r. kościół został odnowiony, wtedy też dodano obie wieże, które zaprojektował Ferenc Povolny. W 1993 r. kościół został podniesiony do godności świątyni katedralnej diecezji Debrecen-Nyíregyháza.

ARCHITEKTURA. Kościół późnobarokowy, bazylikowy złożony z szerokiej trójprzęsłowej nawy ujętej po bokach niskimi kaplicami oraz z krótkiego prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Szeroka pięcioosiowa fasada podzielona jest pilastrami i ujęta dwiema czterokondygnacyjnymi wieżami, nakrytymi neobarokowymi hełmami a pośrodku zwieńczona trójkątnym szczytem ze spływami. W dolnej kondygnacji pomieszczone są trzy portale wejściowe, z których najbardziej okazały jest portal główny, nad którym umieszczony jest herb kardynała Imre Csáky. W półkolistych wnękach, w skrajnych polach umieszczone są figury węgierskich świętych królów Emeryka i Stefana. Na osi fasady nad portalem głównym umieszczony jest balkon a w zwieńczeniu półkolista wnęka z posągiem Matki Bożej z Dzieciątkiem. Elewacje boczne kościoła o podziałach ramowych, przeprute są oknami o łukach odcinkowych. Nawę główną i prezbiterium nakrywa wspólny dach dwuspadowy, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Najstarszymi zabytkami w kościele są późnobarokowe obrazy, wśród nich obraz św. Anny namalowany przez Karla Rahla w 1834 r., który umieszczony jest w ołtarzu głównym. Sam ołtarz główny i ambona są pseudobarokowe i zostały wykonane w końcu lat 30-tych XX w. Z tego samego okresu pochodzą freski na sklepieniu przedstawiające węgierskich świętych.

Zdjęcia z wnętrza kościoła wykonał Andrzej Mleczko

LITERATURA

Mehling M., Knaurs Kulturführer in farbe Ungarn, München 1996
Rusin W., Węgry. Praktyczny przewodnik, Bielsko-Biała 2014
Szwajdo J., Węgry. Przewodnik krajoznawczy, wyd. BOSZ 2014

• Poprzedni artykuł
• Następny artykuł