wielkopolskie
Poznań, kościół Marii Panny
Marek SztorcLokalizacja: Poznań, Ostrów Tumski 17 (52.411147, 16.947150)
Budowa: 1430-1448
Styl: gotyk
HISTORIA. Budowa kościoła kolegiackiego na Ostrowie Tumskim prowadzona była w latach 1430-1448. Projekt kościoła wykonał mistrz budowlany, związany z warsztatem pomorskiego budowniczego Henryka Brunsberga. Ten nieznany z imienia murator nadzorował też prace w początkowym okresie budowy. Później prace kontynuowali miejscowi mistrzowie: Hanusz Prus z Poznania i Jan Lorc z Kościana. Na koniec budowniczy Niclos nakrył kościół sklepieniami.
ARCHITEKTURA. Kościół to budowla gotycka o układzie halowym, trójnawowa, dwuprzęsłowa i zamknięta pięciobocznie. Nawa środkowa zamknięta jest trójbocznie i otoczona obejściem o przęsłach czworobocznych i trójkątnych. Od zachodu do nawy środkowej i północnej dostawiona jest płytka trójkondygnacyjna przybudówka z zakrystią, chórem muzycznym i emporą. Kościół nakrywa stromy dach dwuspadowy. Elewacje przeprute są ostrołukowymi oknami trójdzielnymi i ozdobione po bokach lizenami z kształtkami trójlistnymi. W przęśle zachodnim od północy i południa znajdują się bogato profilowane portale, ostrołukowe, zdobione pasami z glazurowanej kształtki. Fasada frontowa zwieńczona jest schodkowym szczytem ze sterczynami. Wnętrze nakrywają sklepienia gwiaździste wsparte na trzech parach kolumn. Ściany wewnątrz podzielone na dwie strefy, u góry duże ostrołukowe okna, zaś u dołu zamknięte odcinkowo wnęki.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNETRZA. Wnęki te ozdobione są polichromią wykonaną przez Wacława Taranczewskiego. Artysta ten jest też autorem projektów witraży w oknach i poliptyku umieszczonego w ołtarzu głównym.
Rzut poziomy za: Architektura gotycka w Polsce, Warszawa 1995
LITERATURA
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Sztuka gotycka w Polsce, opr. zb., wyd. ARKADY, Warszawa 2010
Strona internetowa: http://www.katedra.archpoznan.pl/
