Poznań, kościół św. Antoniego Padewskiego, franciszkanów

Lokalizacja: Poznań, Franciszkańska 2 (52.408268, 16.931086)
Budowa: 1674-1698
Architekt: Jerzy Catenazzi
Styl: barok

HISTORIA. Kościół zbudowany został w latach 1674-98 według projektu Jerzego Catenazziego. W 1834 r. po kasacie klasztoru kościół przekazano katolikom niemieckim. Franciszkanie odzyskali kościół w 1921 r. W czasie działań wojennych w 1945 r. zostało częściowo zniszczone sklepienie wraz z malowidłami oraz hełm wieży zachodniej.

ARCHITEKTURA. Kościół barokowy zbudowany na planie krzyża łacińskiego. Złożony z trójnawowego, czteroprzęsłowego bazylikowego korpusu i kwadratowego prezbiterium. Przy pierwszym przęśle nawy od prezbiterium dostawione są symetryczne kaplice kopułowe. Z kolei przy pierwszym przęśle prawej nawy bocznej dostawiona jest trójprzęsłowa kaplica Najświętszego Serca Jezusa. Nad trzema przęsłami naw bocznych znajdują się empory. Wewnątrz ściany o podziałach pilastrowych, nawa główna otwarta do naw bocznych półkolistymi arkadami. Sklepienia nad prezbiterium i nawą główną kolebkowe z lunetami, w nawach bocznych krzyżowe. Okna zamknięte są półkoliście. Fasada pięcioprzęsłowa, dwukondygnacjowa, podzielona pilastrami toskańskimi, zwieńczona szczytem o wolutowych spływach, ujęta niskimi czworobocznymi wieżami. Na osi znajduje się półkoliste wejście główne, powyżej wielkie okno a w skrajnych polach boczne portale wejściowe. Nawę i prezbiterium nakrywają dachy dwuspadowe a nawy boczne pulpitowe.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻNIE WNĘTRZA są późnobarokowe. Kościół posiada bogatą dekorację stiukową i malarską. Polichromie wykonał w latach 1702-35 franciszkanin Adam Swach a wystrój rzeźbiarski jest dziełem jego brata Antoniego Swacha. Wykonał on ołtarz główny, ołtarz w kaplicy Matki Bożej oraz około 1700 r. bogato dekorowane stalle. W ołtarzu kaplicy Matki Bożej umieszczony jest łaskami słynący wizerunek Matki Bożej Poznańskiej, malowany w 2. połowie XVII w. Wystroju wnętrza dopełniają liczne portrety trumienne zawieszone na ścianach kościoła oraz barokowe epitafia, kilka także z zachowanymi portretami zmarłych.

LITERATURA

Jaśkowiak F., Łęcki W., Poznan i okolice. Przewodnik, Warszawa 1983
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. VII, Miasto Poznań, z. 2 Kościoły i klasztory Śródmieścia 1
Strona internetowa: http://www.poznan.franciszkanie.pl (dostęp 07.12.2018)

Poznań, kościół św. Antoniego Padewskiego, franciszkanów