zachodniopomorskie
Darłowo, kościół Wniebowzięcia NMP
Marek SztorcDarłowo, kościół Wniebowzięcia NMP
Lokalizacja: Darlowo, ul. Franciszkańska 3 (54.422473, 16.409814)
Budowa: XIV w.
Styl: gotyk
HISTORIA. Budowlą która dominuje nad panoramą Darłowa jest położony w północno-zachodniej części rynku gotycki kościół Mariacki. Jego budowa trwała od 2. do 4. ćwierci XIV w. W latach 1540-1945 kościół znajdował się w rękach protestantów. Był kilkakrotnie odnawiany po pożarach w okresie od XVI do XVIII w. Przed 1891 r. miała miejsce jego gruntowna restauracja w duchu neogotyckim. Dalsza regotyzacja nastąpiła w latach 1974-76 kiedy to usunięto drewniane empory.
ARCHITEKTURA. Kościół jest trójnawową, czteroprzęsłową bazyliką z dwuprzęsłowym prezbiterium zamkniętym trójbocznie. Od zachodu przylega czworoboczna wieża wtopiona w korpus, szersza od nawy głównej, nakryta hełmem ostrosłupowym z iglicą. W XIV w. wieża została podwyższona, wtedy też po jej bokach dostawiono dwuprzęsłowe kaplice. Na przedłużeniu naw bocznych od zachodu mieszczą sie zakrystia od północy i kaplica od południa. Na zewnątrz kościół opięty jest przyporami, między którymi mieszczą się trójdzielne duże okna z profilowanym laskowaniem. Półszczyty od strony prezbiterium i wieży rozczłonkowane są blendami. W dolnej części elewacji wieży na osi mieści się ostrołukowy portal a powyżej duże, zamurowane okno o analogicznym zamknięciu. Ponad oknami prezbiterium obiega fryz w formie czwórliści. Nad nawą główną i prezbiterium dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi i przybudówkami dachy pulpitowe. Wewnątrz korpus nawowy, prezbiterium i kaplice południowe nakryte są sklepieniami gwiaździstymi czteroramiennymi. W zakończeniu prezbiterium sklepienie półgwiaździste czteroramienne, w kaplicy północnej sklepienia ośmiodzielne, w zakrystii żebrowe, wsparte na ośmiobocznym filarze. Arkada tęczy ostrołukowa, analogicznie jak arkady międzynawowe, które wsparte są na ośmiobocznych filarach. W kościele zachowało się kilka okazałych portali gotyckich, ostrołukowych, uskokowych.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wśród skromnego wyposażeniu wnętrza wyróżnia się barokowa rzeźbiona ambona z lat 1720-30, ze scenami ze Starego i Nowego Testamentu, apostołami i podporą w formie anioła. Z kolei w południowej kaplicy przywieżowej ustawione są cynowe sarkofagi księżnych Elżbiety (zm. 1653) i Jadwigi z połowy XVII w. oraz kamienny sarkofag Eryka Pomorskiego (zm. 1459), króla Danii, Szwecji i Norwegii, wykonany w 1888 r.
Tekst umieszczony 24.11.2010
LITERATURA
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Łoziński J., Pomniki sztuki w Polsce, t. 2, Pomorze, wyd. Arkady
Darłowo, kościół Wniebowzięcia NMP