Litwa

Wilno, kościół Wszystkich Świętych

Lokalizacja: Wilno - Stare Miasto, Rūdninkų g. 20 (54.675690, 25.284222)
Budowa: 1620 - 1630
Styl:  barok

HISTORIA. Kościół został zbudowany dla karmelitów trzewiczkowych z fundacji sekretarza królewskiego Wojciecha Chludzińskiego w latach 1620-1630. Dzwonnica została dobudowana w latach 1733-43. W 1810 r. przy kościele została utworzona parafia. W 1885 r. władze carskie zlikwidowały klasztor karmelitów a kościół pełnił odtąd wyłącznie funkcję świątyni parafialnej. Po zajęciu Wilna przez Sowietów w 1945 r. kościół został zamknięty i z czasem zamieniony na Muzeum Litewskiej Sztuki Ludowej. W 1991 r. został zwrócony katolikom.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony z trójnawowego bazylikowego korpusu oraz pięciobocznie zamkniętego prezbiterium. Do naw bocznych po obu stronach dostawione są dwie kaplice Matki Bożej Bolesnej i Proroka Eliasza. Fasada kościoła jest dwukondygnacjowa, podzielona wydatnymi, zdwojonymi pilastrami. W polu środkowym dolnej kondygnacji znajduje się półkolisty portal nakryty przerwanym przyczółkiem i ujęty po bokach obeliskami. Powyżej umieszczone jest duże okno zamknięte łukiem odcinkowym. Podobne okno mieści się w górnej kondygnacji, która ujęta jest spływami wolutowymi. Fasadę wieńczy trójkątny szczyt, flankowany obeliskami. Elewacje nawy głównej o podziałach ramowych, przebite są oknami o łuku odcinkowym. W nawach bocznych okna zamknięte są półkoliście. Nad nawą i prezbiterium wspólny dach dwuspadowy, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe. Kaplice boczne nakryte są kopułami z latarniami. Rokokowa dzwonnica jest czterokondygnacyjna, o wklęsło-wypukłych elewacjach w narożnikach opiętych pilastrami i półkolumnami, nakrywa ją niewielki hełm w kształcie kopuły. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami. Filary międzynawowe opięte są pilastrami podtrzymującymi wydatny, obiegający gzyms. Nad nawą główną i prezbiterium sklepienia kolebkowe na z lunetami, w nawach bocznych sklepienia krzyżowe.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA stanowi 14 późnobarokowych ołtarzy wykonanych w latach 1770-80 przez Wincentego Holza i Marcina Knackfusa.

LITERATURA

Kłos J., Wilno. Przewodnik krajoznawczy, Wilno 1937
Krajewski J., Wilno i okolice. Przewodnik, Pruszków 2013
Miłobędzki A., Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980
Osip-Pokrywka Mirosław i Magdalena, Leksykon zabytków kresów północnowschodnich, wyd. Arkady, Warszawa 2015
Sztuka polska, T. 5, Późny barok, rokoko i klasycyzm - XVIII wiek, oprac. zb., Arkady 2016

Wilno, kościół Wszystkich Świętych

Inne kościoły Wilna

Wilno, katedra śś Stanisława i Władysława
Wilno, kościół śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty
Wilno, kościół św. Piotra i Pawła
Wilno, kościół św. Ducha, dominikanów
Wilno, kościół św. Teresy, karmelitów
Wilno, kościół św. Kazimierza, jezuitów
Wilno, kościół śś. Franciszka i Bernardyna, bernardynów
Wilno, kościół św. Anny
Wilno, kościół św. Katarzyny
Wilno, kościół Serca Jezusa, trynitarzy
Wilno, kościół Serca Jezusowego, wizytek
Wilno, kościół Wniebowstapienia Pańskiego, misjonarzy
Wilno, kościół św. Jakuba i Filipa
Wilno, kościół św. Rafała

• Poprzedni artykuł