Vicenza, kościół San Lorenzo

Szczegóły: | Odsłony: 936

Vicenza, kościół San Lorenzo
Vicenza, kościół św. Wawrzyńca
Vicenza, chiesa di San Lorenzo

Lokalizacja: Vicenza, Piazza San Lorenzo 2 (45.548769, 11.541935)
Budowa: 1280-1300
Styl: gotyk

Kościół San Lorenzo w Vicenzy z największych kościołów w mieście, wzniesiony w stylu gotyku lombardzkiego. Cennym zabytkiem jest okazały portal posiadający bogatą dekorację rzeźbiarską. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na współczesna rzeźbę polskiego świętego ojca Maksymiliana Kolbe.

HISTORIA. Obecność franciszkanów w Vicenzy datowana jest na rok 1216 r. czyli jeszcze za życia św. Franciszka. Pierwszy zapewne niewielki kościół zakonnicy zbudowali w 1232 r. Obecny kościół został zbudowany w latach 1280-1300. W rękach franciszkanów kościół pozostawał aż do 1810 r. kiedy to dekretem Napoleona klasztor został zlikwidowany. Następnie kościół został przejęty przez miasto i odnowiony. W 1839 r. został ponownie konsekrowany, W kolejnych dekadach kościół był jeszcze kilka razy zamykany zamieniany na magazyn. W 1927 r. kościół został przekazany franciszkanom konwentualnym.

ARCHITEKTURA. Kościół został wzniesiony w stylu gotyku lombardzkiego. Złożony z pięcioprzęsłowego trójnawowego korpusu bazylikowego, transeptu i krótkiego prezbiterium, zamkniętego pięciobocznie z kaplicami po bokach. W północno-zachodnim narożniku prezbiterium i transeptu dostawiona jest kampanila. Fasada kościoła jest dwudzielna, wydzielona fryzem arkadkowym. Dolna część podzielona jest siedmioma ostrołukowymi arkadami, z których trzy środkowe zasłania wielki ostrołukowy, gotycki portal. Został on wykonany w latach 40-tych XIV w. przez Andriolo de Santi z fundacji Pietro da Marono. W tympanonie portalu klęcząca postać fundatora polecana jest Matce Bożej z Dzieciątkiem przez świętych Franciszka i Wawrzyńca. Ościeźa, belka nad wejściem i łuk archiwolty ozdobione są bogatą dekoracją figuralną. Zewnętrzne kolumny portalu wsparte są na figurach lwów. W dolnych partiach bocznych arkad znajdują się nadwieszane tumby grobowe, nakryte ostrołukowymi baladachimami. Arkady przylegające do portalu przebite są lancetowatymi oknami. W górnej część fasady, na osi umieszczona jest duża rozeta a powyżej pod trójkątnym szczytem rozmieszczono pięć okulusów. Elewacje naw bocznych, transeptu i prezbiterium opięte są przyporami i obiega je koronujący gzyms arkadkowy. W korpusie przypory przechodzą w ślepe łuki oporowe podtrzymujące ściany nawy głównej. Kościół oświetlają okna rozmieszczone dwustrefowo. Największe, zamknięte półkoliście okna znajdują się w ścianach szczytowych ramion transeptu. W nawach bocznych wąskie okna zakończone są wycięciem w trójliść a nad nimi w rzędzie okulusy. Okulusy oświetlają tez ściany nawy głównj. Nawę główną, prezbiterium i ramiona transeptu nakrywają dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi dachy jednospadowe. Wewnątrz kościół nakrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe na gurtach. Sklepienia w korpusie nawowym wsparte są na masywnych filarach o kolistych przekrojach. Nawy boczne wydzielone są od nawy Głowna ostrołukowymi arkadami.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest dość bogate i składają się na nie liczne ołtarze z obrazami oraz epitafia i pomniki nagrobne. Po wejściu w prawej nawie warto zwrócić uwagę na polichromowaną płaskorzeźbę z 2. połowy XV w. przedstawiająca Matkę Bożą z Dzieciątkiem oraz śś. Sebastianem i Antonim Opatem. Dalej ołtarz z obrazem Madonny z Dzieciątkiem ukazującej się św. Piusowi V, który namalował wenecki malarz Giovanni Antonio Fumiani w 1674 r. Dalej pomnik nagrobny Ferreto dei Ferreti (zm. 1337), kronikarza z Vicenzy. W prawym ramieniu transeptu znajduje się ołtarz wykonany w 1474 r. przez rzeźbiarza Pietro Lombardo z Carony. W polu głównym ołtarza przedstawiony jest Chrystus podtrzymywany przez anioły w typie Imago Pietatis. Ołtarz główny w prezbiterium złożony jest XVIII-wiecznej mensy i XVII-wiecznego tabernakulum. Powyżej zawieszony jest drewniany krucyfiks z XV w. Na prawej ścianie prezbiterium zawieszone są dwa duże obrazy, które wykonał Francesco Pittoni. Przedstawiają one Ofiarowanie Maryi w świątyni oraz Zmartwychwstałego Chrystusa ukazującego się Maryi. Na przeciwległej ścianie znajduje się okazały pomnik nagrobny Ippolito Porto (zm. 1572). W centralnej części ozdobiony jest płaskorzeźbioną sceną wzięcia do niewoli księcia Jana Fryderyka, elektora saskiego w bitwie pod Mühlberg. W przylegającej do lewego ramienia transeptu capella Della Madonna znajduje się ołtarz z rzeźbami Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz świętymi Piotrem i Pawłem, wykonany przez Antonino da Venezia. W kaplicy zobaczyć można pomnik nagrobny Bartolomeo da Porto, wykonany w 1404 r. w warsztacie Pierpaolo dalle Masegne. Z interesujących obiektów w lewej nawie warto wymieć współczesny pomnik św. Maksymiliana Kolbe z 1983 r., XV-wieczny ołtarz wykonany przez mistrzów kamieniarskich z Como z obrazem św. Wawrzyńca, ołtarz z obrazem Matki Bożej ukazującej Dzieciątko św. Antoniemu z Padwy, namalowanym w XVII w. przez Giulio Carpioni oraz XIV-wieczny fresk ze sceną Lamentu nad zdjętym z Krzyża Chrystusem. Przy samym wejściu znajduje się pomnik upamiętniający Vincenzo Scamozziego, wybitnego architekta urodzonego w Vicenzy.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in farbe Venedig Und Venetien, oprac. zb., Augsburg 1998
Strona internetowa: http://www.vicenza.com/temi/vicenza_sacra/chiese_vicenza/s_lorenzo.php (dostęp 20.07.2021)
Strona internetowa: https://web.archive.org/web/20130131165510/http://www.vicenza.com/temi/vicenza_sacra/chiese_vicenza/s_lorenzo.php (dostęp 20.07.2021)

Vicenza, kościół San Lorenzo