Rzym, kościół Santa Maria in Traspontina
Roma, chiesa di Santa Maria in Traspontina

Lokalizacja: Rzym - Borgo, Via della Conciliazione 14/C (41.902751, 12.462168)
Budowa: 1566
Architekci: Giovanni Sallustio Peruzzi
Styl: barok

HISTORA. Kościół położony jest przy Via della Conciliazione na trasie między Bazyliką św. Piotra a Zamkiem św. Anioła. Pierwszy kościół pod tym wezwaniem powstał za pontyfikatu papieża Hadriana I w 2. połowie VIII w. w nieco innym miejscu, bliżej zamku św. Anioła i mostu o tej samej nazwie. Właśnie od bliskości mostu św. Anioła wzięło się wezwanie kościoła (ponte – most). W 1484 r. przy kościele zostali osadzeni karmelitanie, którzy mieli ożywić podupadający kościół. W związku z rozbudową fortyfikacji zamku św. Anioła kościół karmelitów został wyburzony i wzniesiony na nowo na obecnym miejscu w 1566 r. Autorem projektu obecnego barokowego kościoła był architekt Giovanni Sallustio Peruzzi.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z nawy ujętej po bokach rzędami pięciu kaplic oraz z transeptu i prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Nawę główną ramiona transeptu i prezbiterium nakrywa dach dwuspadowy. Rzędy kaplic bocznych nakryte są dachami jednospadowymi. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się ośmioboczna kopuła z latarnią. Kopuła został osadzona bez tamburu aby nie ograniczała pola rażenia artylerii rozmieszczonej w zamku św. Anioła. Do lewego ramienia transeptu dostawiona jest niewielka barokowa dzwonnica-kampanilla z 1637 r. na której zawieszony jest ważący 1,5 tony dzwon, zakupiony ze skasowanego opactwa w Anglii. Najbardziej okazałą częścią kościoła jest jego barokowa fasada podzielona wydatnym gzymsem na dwie kondygnacje. Dolna kondygnacja jest pięcioosiowa i podzielona pilastrami korynckimi. W środkowej części mieści się portal główny ujęty półkolumnami i zwieńczony przerwanym naczółkiem, nad którym znajduje się półkolista nisza z rzeźbą Matki Bożej z Dzieciątkiem. W sąsiednich polach fasady znajdują się mniejsze portale boczne zamknięte segmentowymi naczółkami. Skrajne pola fasady są nieco cofnięte i mieszczą w sobie półkoliste wnęki na posągi, zamknięte przerwanymi segmentowymi naczółkami. Górna kondygnacja jest trójosiowa i podzielona jońskimi pilastrami, zaś po bokach ujmują ją spływy wolutowe z wolutami w kształcie elips. W środkowej części znajduje się półkoliście zamknięty otwór okienny nakryty segmentowym naczółkiem. W bocznych polach mieszczą się ślepe prostokątne okna nakryte trójkątnymi naczółkami. Fasadę wieńczy trójkątny szczyt z krzyżem. Wewnątrz nawa główna otwarta jest do naw bocznych półkolistymi arkadami. Ściany rozczłonkowane są pilastrami pokrytymi okładziną z żółtego marmuru, które wspierają wydatny gzyms obiegający wnętrze kościoła. Nawa, prezbiterium i ramiona transeptu nakryte są sklepieniami kolebkowymi z lunetami. Wnętrze kopuły oświetla latarnia oraz cztery z ośmiu okien umieszczonych tuż nad gzymsem. Prezbiterium stanowi chór dla zakonników i jest odseparowane od reszty kościoła.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE. Z bogatego wystroju i wyposażenia wyróżnia się ołtarz główny zaprojektowany przez Carlo Fontanę w 1674 r. Ołtarz posiada formę baldachimu wspartego na jońskich kolumnach i podtrzymywanego przez rzeźby aniołów. W prześwicie ołtarza umieszczona jest bizantyjska ikona Matki Bożej z XIII w. Warto zajrzeć do pierwszej kaplicy na prawo od wejścia, poświęconej św. Barbarze. Kaplicą tą opiekowali się artylerzyści z pobliskiego zamku św. Anioła do czego nawiązuje wystrój jej wnętrza. Następna kaplica poświęcona jest św. Kanutowi, patronowi Danii. Dlatego też kościół nazywany jest duńskim i często jest odwiedzany przez Duńczyków zatrzymujących się w Rzymie.

LITERATURA

Strona internetowa: http://www.vicariatusurbis.org/Traspontina/index.html (dostęp 23.12.2013)
Strona internetowa: http://romanchurches.wikia.com/wiki/Santa_Maria_in_Traspontina (dostęp 23.12.2013)

Rzym, kościół Santa Maria in Traspontina

Inne kościoły w Rzymie

Rzym, bazylika św. Piotra
Rzym, bazylika Santa Maria Maggiore
Rzym, kościół Il Gesu
Rzym, kościół Sant'Agnese in Agone
Rzym, kościół Santa Maria in Vallicella
Rzym, kościół Santa Maria sopra Minerva
Rzym, kościół Santa Maria del Popolo
Rzym, kościół Santa Maria della Pace
Rzym, kościół Santi Luca e Martina
Rzym, kościół Santa Maria dei Miracoli
Rzym, kościół Santa Maria di Loreto
Rzym, kościół Santa Maria in Montesanto
Rzym, kościół Santissimo Nome di Maria al Foro Traiano
Rzym, kościół Santa Maria ad Martyres (Panteon)
Rzym, kościół Sant'Anna dei Palafrenieri