Rzym, kościół Santi Luca e Martina

Szczegóły: | Odsłony: 4447

Rzym, kościół Santi Luca e Martina
Rzym, kościół śś. Łukasza i Marcina
Roma, chiesa Santi Luca e Martina

Lokalizacja: Rzym - Campitelli, Via del Tulliano 3 (41.893178, 12.485095)
Budowa: 1635-50
Architekci: Pietro da Cortona
Styl: barok

HISTORIA. Istniejący na tym miejscu od wczesnego średniowiecza kościół św. Marcina został w 1588 r. wzięty w opiekę przez Akademię św. Łukasza. Akademia ta była stowarzyszeniem skupiającym wybitnych malarzy, rzeźbiarzy i architektów. Członkowie Akademii postanowili nadać kościołowi drugiego patrona św. Łukasza Ewangelistę, będącego jednocześnie patronem ich stowarzyszenia. Ze względu na prestiżowe położenie świątyni w pobliżu Kapitolu i Forum Romanum oraz na trasie papieskich procesji postanowiono nadać kościołowi odpowiednio reprezentacyjny wygląd. Zadanie wykonania projektu kościoła otrzymał wybitny rzymski malarz i architekt Pietro da Cortona. Prace budowlane prowadzone były w latach 1635-50 ale jeszcze w chwili śmierci Cortony w 1669 r. kończono dekorowanie wnętrza.

ARCHITEKTURA. Kościół śś. Łukasza i Marcina należy do najpiękniejszych barokowych świątyń Rzymu. Zbudowany został na planie krzyża greckiego, którego ramiona zakończone są apsydami. Nad skrzyżowaniem wznosi się kopuła wsparta na wysokim tamburze i zwieńczona latarnią. Fasada frontowa wygięta jest równolegle do położonej za nią apsydy, po bokach ujęta jest narożnymi filarami, przypominającymi przypory. Fasada podzielona jest wydatnym gzymsem na dwie kondygnacje. Na osi dolnej kondygnacji znajduje się duży portal wejściowy, zwieńczony półkolistym naczółkiem i ujęty po bokach parami półkolumn o jońskich kapitelach. W polu środkowym górnej kondygnacji umieszczone jest duże prostokątne okno z trójkątnym naczółkiem, ujęte półkolumnami, w bocznych polach znajdują się eliptyczne medaliony ujęte pilastrami. Filary narożne pokryte są parami pilastrów. Fasadę wieńczą po bokach wazony zaś w środku dwa anioły podtrzymujące kartusz, tiarę i dwa skrzyżowane klucze, zapewne symbolizujące papieską władzę. Skromne elewacje zewnętrzne rozczłonkowane są pilastrami, znacznie bogatsze podziały posiada tambur kopuły, obwiedziony przyporami u dołu przechodzącymi w spływy wolutowe, między przyporami mieszczą się okna nakryte trójkątnymi naczółkami. Wnętrze kościoła posiada podziały pilastrowo-kolumnowe, przy czym w apsydach kolumny ustawione są w niszach zaś w ramionach krzyża występują przed licem albo ściana jest cofnięta w stosunku do nich. Pendentywy kopuły pokryte są bogatą dekoracją rzeźbiarską, tambur podzielony jest pilastrami, między którymi mieszczą się duże prostokątne okna rozświetlające wnętrze kościoła. Również bogato zdobiona jest czasza kopuły.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Zwiedzając kościół warto zwrócić uwagę na ołtarz główny, w którym umieszczony jest obraz autorstwa Antiveduto Grammatica, przedstawiający św. Łukasza malującego Marię. Pod obrazem znajduje się marmurowy posąg Męczeństwo św. Marcina autorstwa Nicolo Menghini. W ołtarzu w lewym ramieniu transeptu mieści się obraz Wniebowzięcia NMP ze św. Sebastianem. W kościele pochowany jest jego projektant Pietro da Cortona, miejsce spoczynku artysty przy drzwiach wejściowych oznacza kamienna płyta.

LITERATURA

Sztuka baroku, pod. red. R. Tomana, wyd. Konemann 2000
Strona internetowa: http://en.wikipedia.org/wiki/Santi_Luca_e_Martina

Rzym, kościół Santi Luca e Martina