Rzym, kościół Santa Maria sopra Minerva

Szczegóły: | Odsłony: 6058

Rzym, kościół Santa Maria sopra Minerva
Rzym, bazylika Najświętszej Maryi Panny powyżej Minerwy
Roma, bassilica di Santa Maria sopra Minerva

Lokalizacja: Rzym - Pigna, Piazza della Minerva 42 (41.897994, 12.477946)
Budowa: 1280-1453
Styl: gotyk, renesans

Położony przy placu Minerwy w bliskim sąsiedztwie Panteonu kościół NMP powyżej Minerwy warty jest odwiedzenia. Skromna fasada kościoła kryje gotyckie wnętrze, jedyne takie zachowane w Rzymie. Przed kościołem ustawiony jest egipski obelisk, któremu za podstawę służy rzeźba słonia zaprojektowana przez Gianlorenzo Berniniego i wykonana przez Ercole Ferratę w 1667 r.

HISTORIA. Nazwa kościoła wywodzi się od istniejącej wcześniej na tym miejscu rzymskiej świątyni bogini Minerwy. W VIII wieku powstała tutaj kaplica, która została w 1266 r. przekazana dominikanom. W 1280 r. zakonnicy rozpoczęli budowę kościoła i trwała ona z przerwami aż do 1453 r., kiedy to nawę główną nakryto sklepieniem krzyżowym. W XVI w. wzniesiono skromną renesansową fasadę.

ARCHITEKTURA. Złożony jest on z trójnawowego, sześcioprzęsłowego korpusu, transeptu i prezbiterium zamkniętego półkolistą apsydą. Po obu stronach naw bocznych i do ramion transeptu dostawione są liczne kaplice. Fasada podzielona pilastrami na trzy osie. W środkowej części mieści się główny portal wejściowy, zamknięty trójkątnym tympanonem z dużą rozetą powyżej. W bocznych polach znajdują się mniejsze portale z rozetami powyżej. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe. Wnętrze nakryte jest sklepieniami krzyżowymi. Nawę główną oddzielają od naw bocznych ostrołukowe arkady wsparte na potężnych filarach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wnętrze kościoła kryje wiele wspaniałych zabytków sztuki. Pod ołtarzem głównym znajduje grób św. Katarzyny Sieneńskiej (zm. 1380). Na tym miejscu ustawiony jest ażurowy sarkofag z marmurową rzeźbą leżącej świętej, a całość nakrywa mensa ołtarzowa. Na lewo od ołtarza głównego ustawiony jest posąg Chrystusa Zmartwychwstałego, wykonany w latach 1519-21 przez Michała Anioła i jego ucznia Pietro Urbano, który nieudolnie zniekształcił rzeźbę. Chociaż Michał Anioł był niezadowolony z tego dzieła, to rzeźba ta jest dziś jednym z najcenniejszych zabytków kościoła. Malarz Sebastiano del Piombo był nią tak zachwycony, że miał powiedzieć iż kolana Chrystusa warte są więcej niż cały Rzym. Jeszcze dalej na lewo znajduje się pomnik nagrobny błogosławionego Fra Angelico (zm. 1455), dominikanina i wybitnego malarza religijnego, którego prawdziwe nazwisko brzmiało Giovanni da Fiesole. W apsydzie prezbiterium architekt Antonio da Sangallo młodszy stworzył na polecenie Aleksandra Medyceusza mauzoleum dwóch papieży z tego sławnego florenckiego rodu: Leona X i Klemensa VII. Zwiedzając kościół koniecznie trzeba zajrzeć do kaplicy ufundowanej przez kardynała Oliviero Carafę, umiejscowionej w prawym ramieniu transeptu. Znajdują się tam wspaniałe renesansowe freski wykonane przez Filippina Lippiego w latach 1488-1493. Przedstawiają one Matkę Bożą w Glorii i sceny z życia św. Tomasza z Akwinu. Na lewej ścianie kaplicy znajduje się pomnik nagrobny papieża Pawła IV (zm. 1559) pochodzącego z rodu Carafa. W przeciwległym ramieniu transeptu umieszczony jest pomnik nagrobny papieża Benedykta XIII. W kościele znajduje się jeszcze wiele innych zabytków sztuki sepulkralnej i dzieł malarstwa włoskiego.

LITERATURA

Hintzen-Bohlen B., Rzym. Sztuka i architektura, wyd. Ullmann 2008
Strona internetowa: http://www.basilicaminerva.it/
Strona internetowa: http://www.romainteractive.com/ita/visite_guidate/santa_maria_sopra_minerva.html

Rzym, kościół Santa Maria sopra Minerva