Bolonia, kościół Madonna di San Luca

Szczegóły: | Odsłony: 1633

Bolonia, kościół Madonna di San Luca
Bologna, chiesa Della Madonna di San Luca

Lokalizacja: Bolonia, Via di San Luca (44.479119, 11.298186)
Budowa: 1723 - 1757

Architekt: Carlo Francesco Dotti
Styl: barok

Sanktuarium Madonna di San Luca położone jest na południowy zachód od centrum Bolonii na wzgórzu Guardia na wysokości 280 nmp. Do sanktuarium można dojść długimi krytymi schodami o 666 stopniach, które zaczynają się pod Arco del Meloncello i ciągną się wzdłuż ulicy Via di San Luca.

HISTORIA. Według tradycji początki sanktuarium sięgają XII w. i są związane są z pustelnią, którą założyła Angelica Bonfantini. Miała się tam znajdować ikona Matki Bożej z Dzieciątkiem, przywieziona z Konstantynopola. W 1194 r. położono kamień węgielny pod budowę pierwszego kościoła. Po śmierci Angeliki Bonfantini w 1244 r. opiekę nad kościołem przejęły siostry dominikanki z klasztoru Sam Mattia w Bolonii. W latach 1433 - 1481 wzniesiono skromny kościół z centralną kaplicą na pomieszczenie cudownej ikony. Kolejne prace budowlane były prowadzone w XVII w., powiększono wtedy kaplicę i przebudowano dzwonnicę. Obecny późnobarokowy kościół został zbudowany w latach 1723 – 1757 a autorem projektu był Carlo Francesco Dotti. Prace kontynuował Giovanni Giacomo Dotti, który po śmierci ojca korzystając z jego planów do 1774 r. ukończył boczne trybuny kościoła. W 1799 r. dekretem władz napoleońskich zamknięto klasztor dominikanek a kościół przeszedł pod opiekę księży diecezjalnych. W 1907 r. papież Pius X podniósł kościół do godności bazyliki mniejszej.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony jest z wysokiej eliptycznej nawy nakrytej kopułą z parą bocznych kaplic centralnych i czterema mniejszymi kaplicami w narożach oraz krótkiego prezbiterium zamkniętego półkoliście. Fasadę poprzedza okazały fronton połączony krzywoliniowymi skrzydłami z pięciobocznymi aediculami pełniącymi funkcję klatek schodowych. W środkowej część frontonu znajduje się przedsionek otwarty półkolistą arkadą. Całość wieńczy trójkątny szczyt z obeliskami. Wysokie ściany posiadają podziały ramowe i przebite są czterema dużymi oknami. Nad nawą wznosi się kopuła na wysokim tamburze z latarnią. W eliptyczny plan kościoła wpisany jest grecki krzyż, którego ramiona stanowią nawa i dwie boczne kaplice. Ściany wewnątrz kościoła rozczłonkowane są potężnymi kolumnami korynckimi wspierającymi wydatny gzyms z belkowaniem. Nawa i dwie duże kaplice boczne nakryte są sklepieniami kolebkowymi. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła na wysokim tamburze. Cztery kaplice narożne otwarte są do wnętrza półkolistymi arkadami. Arkada taka wydziela też prezbiterium, którego przęsło nakryte jest spłaszczoną kopuła a zamknięcie sklepieniem konchowym.

WYSTRÓJ I WYPOSŻENIE WNĘTRZA. Kościół posiada bogatą dekorację stiukową i rzeźbiarską. Freski z lat 20-tych XX w. pokrywają centralną kopułę i kopułę w prezbiterium, zaś sklepienie konchowe prezbiterium ozdobił w 2 połowie XVIII w. Vitorio Maria Bigari. W ołtarzu prezbiterium umieszczona jest łaskami słynąca bizantyjska ikona Matki Bożej Dzieciątkiem powstała między końcem XII w. a początkiem XIII w. We wnętrzu kościoła znajduje się kilka interesujących obrazów włoskich mistrzów. W trzeciej kaplicy po prawej umieszczony jest obraz Matka Boża Różańcowa objawiająca się św. Dominikowi, namalowany przez Guido Reni. Dwa obrazy są dziełem Donato Creti: w drugiej kaplicy po lewej stronie Koronacja Matki Bożej a w drugiej kaplicy po prawej stronie Matka Boża w otoczeniu patronów Bolonii. Warto też zwrócić uwagę na obraz w pierwszej kaplicy po prawej stronie. Jest to cud Świętego Piusa, który w 2. połowie XVII w. namalował Giovanni Maria Viani. Przedstawia on polskiego ambasadora wręczającego papieżowi Piusowi garść ziemi z Koloseum, która zabarwia się krwią męczenników. Ponadto w zakrystii wielkiej znajduje się obraz Guercino Chrystus ukazujący się swojej matce.

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe. Italien, opr. zb. Augsburg 2000
Strona internetowa: https://www.santuariodisanluca.it
Strona internetowa: https://www.storiaememoriadibologna.it/santuario-della-madonna-di-san-luca-3464-luogo

Bolonia, kościół Madonna di San Luca