Litwa
Wilno, kościół św. Rafała
Marek SztorcWilno, kościół św. Rafała
Lokalizacja: Wilno - Śnipiszki, Šnipiškių g. 1 (54.692864, 25.278666)
Budowa: 1702-1709
Styl: późny barok
Kościół św. Rafała na Śnipiszkach usytuowany jest na wzniesieniu nad rzeką Wilią.
HISTORIA. Kościół został zbudowany w latach 1702-09 dla jezuitów z fundacji Michała Koszyca, pisarza ziemskiego litewskiego. W chwili ukończenia budowy był to już czwarty kościół zakonu jezuitów w Wilnie. W 1749 r. kościół został uszkodzony przez pożar. W czasie obudowy do fasady dostawiono dwie wieże. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 r. kościół i klasztor przejęli pijarzy. W 1792 r. przy kościele została erygowana parafia. Po upadku powstania listopadowego kościół został zamieniony na magazyn. Dopiero w 1860 r. zwrócono go wiernym. W czerwcu 1941 r. na kościół spadła niemiecka bomba, która zabiła wiele osób szukających schronienia w podziemiach świątyni. W czasach sowieckich kościół był czynny a nabożeństwa odprawiano w języku litewskim i polskim.
ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół złożony z trójnawowego sześcioprzęsłowego bazylikowego korpusu bez wyodrębnionego prezbiterium. Kościół poprzedza dwukondygnacjowa fasada ujęta dwiema nieco wysuniętymi do przodu wieżami. Środkowa część fasady podzielona jest pilastrami i zwieńczona trójkątnym szczytem. W dolnej części na osi znajduje się portal wejściowy a nad nim duże okno ujęte po bokach wnękami mieszczącymi posągi świętych. Wieże podzielone są na cztery kondygnacje, z których dwie dolne są kwadratowe a dwie najwyższe posiadają faliste gzymsy typowe dla baroku wileńskiego. Elewacje boczne kościoła o podziałach ramowych z oknami o łukach odcinkowych. Kościół nakrywa dach dwuspadowy z wieżyczką na sygnaturkę nad prezbiterium. Wewnątrz ściany rozczłonkowane są pilastrami podtrzymującymi gurty sklepienne, Nawę narywa sklepienie kolebkowo-krzyżowe.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W kościele znajduje się dziewięć rokowych ołtarzy i ambona. Architektoniczny ołtarz główny wykonał Johann Tobias de Dyderstein po 1752 r. W polu głównym ołtarza umieszczony jest obraz św. Rafała Archanioła namalowany przez Szymona Czechowicza.
LITERATURA
Kłos J., Wilno. Przewodnik krajoznawczy, Wilno 1937
Krajewski J., Wilno i okolice. Przewodnik, Pruszków 2013
Sztuka polska, T. 5, Późny barok, rokoko i klasycyzm - XVIII wiek, oprac. zb., Arkady 2016
Wilno, kościół św. Rafała
Inne kościoły Wilna
Wilno, katedra śś Stanisława i Władysława
Wilno, kościół śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty
Wilno, kościół św. Piotra i Pawła
Wilno, kościół św. Ducha, dominikanów
Wilno, kościół św. Teresy, karmelitów
Wilno, kościół św. Kazimierza, jezuitów
Wilno, kościół śś. Franciszka i Bernardyna, bernardynów
Wilno, kościół św. Anny
Wilno, kościół św. Katarzyny
Wilno, kościół Serca Jezusa, trynitarzy
Wilno, kościół Serca Jezusowego, wizytek
Wilno, kościół Wszystkich Świętych, karmelitów
Wilno, kościół Wniebowstapienia Pańskiego, misjonarzy
Wilno, kościół św. Jakuba i Filipa
Wilno, kościół św. Rafała