Wiedeń, kościół minorytów

Szczegóły: | Odsłony: 5702

Wiedeń, kościół minorytów (Matki Bożej Śnieżnej)
Wien, minoritenkirche (Maria Schnee)

Lokalizacja: Wiedeń - Innere Stadt, Minoritenplatz 2A (48.209526, 16.363790)
Budowa: 1339-1400
Styl: gotyk

HISTORIA. W 1230 r. Leopold VI Babenberg sprowadził do Wiednia franciszkanów. Pierwotnie zbudowano dla nich dwunawowy kościół z długim chórem. W 1278 r. został w nim pochowany w król Czech Przemysł Ottokar II, który wcześniej hojnie wspierał wiedeńskich minorytów. W latach 1339-1400 wzniesiono obecny trójnawowy korpus z zachowaniem trójbocznego zamknięcia północnej kaplicy. Około 1350-1360 r. Mistrz Nicolaus zbudował ośmioboczną wieżę. W 2. połowie XVIII w. dostawiono barokową przybudówkę z przedsionkiem od północy. W 1784 r. kościół przekazano w ręce włoskiej społeczności Wiednia. W latach 1892-1905 przeprowadzono regotycyzację kościoła oraz dostawiono arkadową przybudówkę od południa i "Minoritenhaus" od wschodu.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół zbudowany z kamienia, posiada trójnawowy, pięcioprzęsłowy układ halowy o długości 40 metrów i szerokości 32 metrów. Nawy zamknięte są ścianami prostymi, nawa północna zakończona jest kaplicą o trójbocznym zamknięciu, przy niej od południa wznosi się wieża a za nią czterokondygnacyjny neogotycki "Minoritenhaus". Mniejsza wieżyczka dostawiona jest do południowo-zachodniego narożnika kościoła. Od północy do kościoła dobudowany jest barokowy piętrowy budynek. Od południa na całej długości kościoła dostawiona jest piętrowa neogotycka przybudówka, z galerią arkadową w przyziemiu. Wieża wysoka na 65 metrów, w dolnej części kwadratowa, wyżej przechodząca w ośmiobok. Nakryta jest spłaszczonym dachem namiotowym. Na zewnątrz kościół opinają uskokowe przypory zwieńczone kwiatonami, między nimi pomieszczone zostały duże okna ostrołukowe, czterodzielne z maswerkami. Kościół nakrywa wspólny, stromy dach dwuspadowy. W fasadzie zachodniej znajdują się trzy gotyckie portale wejściowe, z nich dwa skrajne są zamurowane. Portal główny wykonany około 1350 r. przez Jakobusa z Paryża posiada bogatą dekorację rzeźbiarską. Jest ostrołukowy, dwudzielny, uskokowy, zwieńczony pinaklami. W tympanonie podzielonym na trzy pola przedstawieni zostali: Chrystus Ukrzyżowany, Maria i płaczące kobiety oraz św. Jan w towarzystwie nawróconego setnika, żołnierza i uczonego w piśmie. Na środkowej kolumnie znajduje się rzeźba Madonny a na ościeżach rzeźby świętych. Mniejsze portale boczne są również ostrołukowe, tylko prawy z nich posiada dekorację rzeźbiarską w tympanonie. Wnętrze nakryte jest sklepieniami krzyżowo-żebrowymi wspartymi na profilowanych filarach.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. W klasycystycznym ołtarzu głównym z końca XVIII w. umieszczony jest obraz Matki Bożej Śnieżnej namalowany w 1785 r. przez Christopha Unterbergera, będący kopią obrazu z rzymskiego kościoła Santa Maria Maggiore. Na filarze nawy głównej ustawiona jest gotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem z około 1340 r., nazywana Madonna della Famiglia. Na ścianie północnej znajduje się niewielka wczesnorenesansowa płaskorzeźba Madonny przypisywana Antonio Rossellino. Na ścianie południowej zawieszona jest mozaika, która jest kopią obrazu Ostatniej Wieczerzy Leonarda da Vinci. Wykonał ją Giacomo Raffaeli na zamówienie Napoleona Bonaparte w latach 1806-14. Cesarz Franciszek I nabył ją do Belwedereu a cesarz Ferdynand I podarował ją do kościoła. Na ścianach zawieszone są też inne obrazy przeniesione z rozebranego kościoła Schwarzspanierkirche: św. Leopold zakładającego Klosterneuburg namalowany przez Martino Altomonte w 1. połowy XVIII w. Gloryfikacja św. Jana Nepomucena, także dzieło Altomonte; Przyjęcie św. Maura i św. Placyda do zakonu przez św. Benedykta, namalowany przez Daniela Grana. W południowej nawie znajduje się współczesny obraz polskiego męczennika św. Maksymiliana Kolbe. W kościele zachowało się kilka zabytków sztuki sepulkralnej. Najbardziej okazały jest pomnik włoskiego pisarza Pietro Metastasio (zm. 1782), wykonany w 1855 r.

LITERATURA

Gostyński W., Wiedeń. Przewodnik, Warszawa 1985
Kretschmer H., Reclams Städteführer Wien, wyd. Reclam 2025
Strona internetowa: https://www.wien.gv.at/wiki/index.php/Minoritenkirche (dostęp 20.12.2016)
Strona internetowa: http://www.minoritenkirche-wien.info/daten/frame.htm (dostęp 20.12.2016)

Wiedeń, kościół minorytów