Austria
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza na Cmentarzu Centralnym
Wien, Friedhofskirche zum heiligen Karl Borromäus
Lokalizacja: Wiedeń - Simmering, Zentralfriedhof (48.150716, 16.438093)
Budowa: 1908-1910
Architekt: Max Hegele
Styl: secesyjny
Wchodząc wejściem głównym na wiedeński Cmentarz Centralny dostrzegamy przed sobą bryłę okazałego kościoła cmentarnego. Jest on obok kościoła Am Steinhof doskonałym przykładem wiedeńskiej secesji w architekturze sakralnej. Kościół nazywany jest też Luegerkirche ponieważ został tu pochowany bardzo popularny w swoim czasie burmistrz Wiednia Karl Lueger (zm. 1910).
HISTORIA. Zbudowany został według projektu Maxa Hegele, ucznia Otto Wagnera w latach 1908-1910. W 1945 r. kopuła została poważnie uszkodzona zniszczona przez bomby zapalające a jej odbudowa zakończyła się w 1950 r.
ARCHITEKTURA. Jest to budowla centralna, złożona z ośmiobocznej nawy, nakrytej kopułą z latarnią, wysoką na 58,5 m. Nawa powiększona jest o cztery aneksy, z których jeden pełni funkcję prezbiterium, a pozostałe są przedsionkami. Od frontu dostawione są dwie niskie wieże, zasłonięte pylonowym frontonem z wnęką po środku, wspartą na dwóch kolumnach. Po bokach prezbiterium dostawione są wyższe wieże, nakryte kopułkami z krzyżami. Kopuła umieszczona jest na okrągłym, wysokim tamburze, przeprutym dużymi prostokątnymi oknami oświetlającymi wnętrze. W bocznych elewacjach kościoła rozmieszczone są duże okna prostokątne oraz duże półkoliste okne termowe.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA pochodzi z czasu budowy kościoła i jest dziełem wybitnych artystów reprezentujących wiedeński nurt secesji. Nad ołtarzem umieszczone są trzy obrazy namalowane przez Hansa Zatska, środkowy przedstawia Chrystusa na Sądzie Ostatecznym, zaś na zawieszonych po jego bokach obrazach znajdują się aniołowie. Witraże i przedstawienia czterech ewangelistów w pendentywach kopuły zaprojektował Leopold Forstner. W przedsionku znajdują się reliefy przedstawiające Wypędzenie Adama i Ewy z Raju, wyk. Georg Leisek oraz Opłakiwanie Abla, wyk. Hans Rathausky. Zwracają także uwagę drobne elementy takie jak żyrandole, świeczniki, kropielnice czy kafelki.
LITERATURA
Gostyński W., Wiedeń. Przewodnik, Warszawa 1985
Rüttnauer G., Knaurs Kulturführer in Farbe Wien und umgebung, Augsburg 1998
Toman R., Wien. Kunst und Architektur, wyd. Ullman 2012
Strona internetowa: https://www.wien.gv.at/wiki/index.php?title=Luegerkirche
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza na Cmentarzu Centralnym
Kościoły w Wiedniu opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Wiedeń, katedra św. Szczepana
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza
Wiedeń, kościół am Hof
Wiedeń, kościół augustianów
Wiedeń, kościół dominikanów
Wiedeń, kościół jezuitów
Wiedeń, kościół kapucynów
Wiedeń, kościół Maria am Gestade
Wiedeń, kościół Mariahilf
Wiedeń, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Wiedeń, kościół minorytów
Wiedeń, kościół paulinów
Wiedeń, kościół pijarów
Wiedeń, kościół salezjanek
Wiedeń, kościół szkocki
Wiedeń, kościół Trójcy Przenajświętszej
Wiedeń, kościół wotywny
Wiedeń, kościół św. Józefa na Kahlenbergu
Wiedeń, kościół św. Karola Boromeusza na Cmentarzu Centralnym
Wiedeń, kościół św. Michała
Wiedeń, kościół św. Piotra