dolnośląskie
Wrocław, kościół św. Barbary
Marek SztorcWrocław, kościół św. Barbary, obecnie katedra polskiego autokefalicznego kościoła prawosławnego
Lokalizacja: Wrocław - Stare Miasto, ul. św. Mikołaja 40 (51.111627, 17.024186)
Budowa: 1430 - po 1465
Styl: gotyk
HISTORIA. Kaplica cmentarna parafii św. Elżbiety wzmiankowana była po raz pierwszy w 1265 lub 1268 r. W latach 1430-40 została powiększona o zachowane do dziś prezbiterium. Obecny kształt kościół uzyskał po 1465 r. kiedy to na miejscu kaplicy wzniesiono korpus nawowy z masywem wieżowym i zakrystią. W tym czasie przy budowie czynni byli mistrzowie murarscy Hans Berthold i Peter Franczke. W 1525 r. kościół został przejęty przez protestantów. W 1945 r. w czasie obrony miasta, został poważnie zniszczony, łącznie z całkowitym wypaleniem wnętrza. Następnie odbudowany w latach 1947-49 i 1959-61. W 1963 r. został przekazany cerkwi prawosławnej.
ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z trójnawowego, dwuprzęsłowego, halowego korpusu i dwuprzęsłowego, prostokątnego prezbiterium, przy którym od północy dostawiona jest dwuprzęsłowa zakrystia. Od zachodu korpus poprzedzony jest dwuwieżowym masywem z ukończoną wieżą południową. Na zewnątrz korpus, wieże i zakrystia opięte są przyporami. Prezbiterium i nawa główna korpusu nakryte są wspólnym dachem dwuspadowym, nawy boczne korpusu nakrywają poprzeczne dachy dwuspadowe. Trójkątne szczyty naw bocznych i zakrystii wypełnione są blendami. Okna w prezbiterium i nawach bocznych ostrołukowe, trójdzielne. Do wnętrza prowadzą trzy portale ostrołukowe. Najciekawszy z nich jest portal południowy, ujęty jest arkadą z kolumienkami i zwieńczony z figurą św. Barbary. Wieża południowa podzielona jest gzymsami i wsparta przyporami, nakrywa ją dach dwuspadowy, analogiczny jak nieukończoną wieżę północną. Wnętrza świątyni nakrywają sklepienia krzyżowo-żebrowe. Arkada tęczy i arkady międzynawowe o wykrojach ostrołukowych, wsparte na czworobocznych filarach.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA wykonali w latach 1964-67 Adam Dobrzański i Jerzy Nowosielski. W jego skład wchodzą witraże, malowidła ścienne i ikonostas.
LITERATURA
Antkowiak Z., Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005
Wrocław, kościół św. Barbary
Kościoły Wrocławia opisane na stronie zabytkowekoscioly.net
Wrocław, katedra św. Jana Chrzciciela
Wrocław, kościół św. Elżbiety
Wrocław, kościół św. Marii Magdaleny
Wrocław, kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława
Wrocław, kościół Bożego Ciała
Wrocław, kościół NMP na Piasku
Wrocław, kościół św. Anny
Wrocław, kościół św. Antoniego
Wrocław, kościół św. Barbary
Wrocław, kościół św. Bernarda, dawny bernardynów
Wrocław, kościół św. Idziego
Wrocław, kościół św. Krzysztofa
Wrocław, kościół św. Krzyża
Wrocław, kościół św. Macieja
Wrocław, kościół św. Macieja, dawny jezuitów
Wrocław, kościół św. Michała Archanioła
Wrocław, kościół św. Piotra i św. Pawła
Wrocław, kościół św. Wincentego
Wrocław, kościół św. Wojciecha, dominikanów