Wrocław, kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława

Szczegóły: | Odsłony: 3104

Wrocław, kościół śś. Stanisława, Doroty i Wacława

Lokalizacja: Wrocław - Stare Miasto, pl. Wolności 3 (51.106543, 17.030717)
Budowa: 1351- koniec XIV w.
Styl: gotyk

Ten położony w południowej części Starego Miasta i przylegający do ulicy Świdnickiej kościół często określany jest skrótowo wezwaniem św. Doroty. Należy on do największych świątyń Wrocławia, jego długość wynosi 75 m, szerokość 21 m, zaś wysokość do kalenicy dachów 45 m.

HISTORIA. Jego budowę rozpoczęto w 1351 r. z fundacji cesarza Karola Luksemburskiego, który na patronów kościoła wybrał św. Wacława, św. Stanisława oraz św. Dorotę, którzy symbolizować mieli Czechy, Polskę i niemieckich kolonistów. Początkowo pracami budowlanymi kierował jeden z synów Petera Parlera z Pragi, który do 1381 r. ukończył budowę prezbiterium. Do końca XIV w. wzniesiono korpus nawowy i budynki klasztorne dla augustianów, którzy od tej pory opiekowali się świątynią. W 1534 r. po opuszczeniu kościoła przez zakonników, zamieniono go na magazyn. Dopiero w 1615 r. przejęli go franciszkanie, zaś od 1715 r. stał się kościołem parafialnym. W latach 1720-30 przeprowadzono gruntowną barokizację wnętrza. W przeciwieństwie do innych wrocławskich świątyń kościół dość szczęśliwie uniknął poważniejszych zniszczeń w 1945 r.

HISTORIA. Jest to budowla gotycka, złożona z halowego, trójnawowego korpusu o pięciu przęsłach oraz wydłużonego, czteroprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego pięciobocznie. Kościół na zewnątrz opięty jest uskokowymi przyporami, w prezbiterium zwieńczonymi pinaklami, między którymi znajdują się wysokie okna z maswerkami. Nakryty jest stromymi dachami dwuspadowymi. Elewacja zachodnia trójosiowa, zwieńczona jest trójkątnym szczytem schodkowo-sterczynowym z pionowymi laskowaniami. W dolnej części elewacji do wnętrza prowadzi neogotycki portal. Wewnątrz prezbiterium i zachodnie przęsło korpusu nakryte są sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, nawę środkową nakrywają sklepienia gwiaździste, zaś nawy boczne sklepienia trójodporowe, siedmiopolowe.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie barokowe, składają się na nie ołtarze z około 1720 r., wśród nich ołtarz główny z obrazem Męczeństwa św. Doroty. Ponadto stalle zakonne w prezbiterium, ze scenami z życia św. Franciszka na zapleckach, ambona i ustawione przy łuku tęczy rzeźby śś. Janów: Chrzciciela i Ewangelisty, wykonane przez Georga Leonharda Webera. Warto też zobaczyć, ustawiony w południowej nawie pomnik nagrobny hrabiego Heinricha Gotfrieda von Spätgena wykonany w latach 1752-53 przez Franza Josepha Mangolda.

Rzut poziomy za: Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005

LITERATURA

Antkowiak Z., Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005

Wrocław, kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława