Wrocław, kościół św. Krzysztofa

Lokalizacja:  Wrocław - Stare Miasto, pl. św. Krzysztofa 1 (51.107319, 17.036932)
Budowa: XV w.
Styl: gotyk

HISTORIA. Gotycki kościół św. Krzysztofa położony na placu o tej samej nazwie, zbudowany został na miejscu dawnej cmentarnej kaplicy p.w. św. Marii Egipcjanki. Obecny kościół został wzniesiony w XV w. Z 1405 r. pochodzi wzmianka o przesklepieniu wnętrz przez Henryka z Ząbkowic, zaś w 1461 r. ukończono wieżę, którą nakryto hełmem w 1575 r. Kościół należał do parafii św. Marii Magdaleny i odprawiano tu nabożeństwa dla ludności polskojęzycznej. W XVI w. do kościoła dostawiono przybudówki a w 1602 r. dobudowano zakrystię. Kościół poważnie ucierpiał w czasie działań wojennych w 1945 r. Po wojnie został zabezpieczony i stopniowo do 1970 r. odbudowany. Obecnie kościół św. Krzysztofa jest użytkowany przez wyznawców kościoła luterańskiego i raz w tygodniu odprawia się tu nabożeństwa w języku niemieckim.

ARCHITEKTURA. Kościół św. Krzyża zachował swój gotycki charakter mimo częściowego zasłonięcia bryły przez późniejsze renesansowe przybudówki. Złożony jest z trójprzęsłowej nawy i prezbiterium zamkniętego trójbocznie. Do nawy od zachodu dostawiona jest wieża, od południa kaplica i od północy przybudówki mieszkalne. Wieża kwadratowa, o czterech kondygnacjach podzielonych gzymsami, nakryta jest hełmem barokowym. Na zewnątrz kościół nakryty jest stromymi dachami dwuspadowymi nad nawą i prezbiterium, na przybudówkami wznoszą się dachy jednospadowe. Prezbiterium na zewnątrz opięte jest przyporami. Na zewnętrznych ścianach znajdują się XVI-wieczne epitafia. Prezbiterium wewnątrz nakryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym, nawa zaś sieciowym. Arkada tęczy jest ostrołukowa.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wewnątrz koniecznie trzeba zobaczyć manierystyczny tryptyk umieszczony w prezbiterium. Ołtarz jest cennym przykładem śląskiej rzeźby z końca XVI w., wykonany został zapewne przez wrocławskiego artystę w latach 1591-92. Ołtarz przestawia program ideowy zgodny z religią luterańską. W polu środkowym znajduje się Chrystus Ukrzyżowany w towarzystwie Mojżesza i Dawida oraz Apostoła Pawła i Jana Chrzciciela (luteranie odrzucają kult świętych). Na awersach bocznych skrzydeł widnieją wyobrażenia czterech ewangelistów. Na rewersach zaś przedstawione są sceny" Wizja Ezechiela, Ofiara Abrahama, Sąd Ostateczny i Niesienie Krzyża.

LITERATURA

Antkowiak Z., Kościoły Wrocławia, Wrocław 1991
Architektura gotycka w Polsce, pod red. T. Mroczko i M. Arszyńskiego, Warszawa 1995
Pilch J., Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa 2005
Strona internetowa: http://www.stchristophori.eu/

Wrocław kościół św. Krzysztofa


Kościoły Wrocławia opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Wrocław, katedra św. Jana Chrzciciela
Wrocław, kościół św. Elżbiety
Wrocław, kościół św. Marii Magdaleny
Wrocław, kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława
Wrocław, kościół Bożego Ciała
Wrocław, kościół NMP na Piasku
Wrocław, kościół św. Anny
Wrocław, kościół św. Antoniego
Wrocław, kościół św. Barbary
Wrocław, kościół św. Bernarda, dawny bernardynów
Wrocław, kościół św. Idziego
Wrocław, kościół św. Krzysztofa
Wrocław, kościół św. Krzyża
Wrocław, kościół św. Macieja
Wrocław, kościół św. Macieja, dawny jezuitów
Wrocław, kościół św. Michała Archanioła
Wrocław, kościół św. Piotra i św. Pawła
Wrocław, kościół św. Wincentego
Wrocław, kościół św. Wojciecha, dominikanów