mazowieckie
Warszawa, kościół ewangelicki Trójcy Świętej
Marek SztorcWarszawa, kościół ewangelicki Trójcy Świętej
Lokalizacja: Warszawa - Śródmieście, pl. St. Małachowskiego 1 (52.238552, 21.011557)
Budowa: 1777-1781
Architekt: Szymon Bogumił Zug
Styl: klasycystyczny
HISTORIA. W styczniu 1777 r. za zgodą króla Stanisława Augusta Poniatowskiego rozpisany został konkurs na projekt kościoła dla warszawskich ewangelików. Mimo, że zwyciężył Dominik Merlini, król wybrał projekt przygotowany przez Szymona Bogumiła Zuga. Prace budowlane rozpoczęły się w kwietniu 1777 r. i postępowały bardzo szybko. Już w lipcu 1779 r. na latarni umieszczono krzyż a otwarcie i poświęcenie kościoła miało miejsce w grudniu 1781 r. W tym czasie kościół był najwyższym budynkiem w Warszawie. Wnętrze kościoła słynęło też z doskonałej akustyki. We wrześniu 1939 r. kościół został spalony w wyniku zrzucenia przez lotnictwo niemieckie bomb zapalających. Po powstaniu warszawskim z kościoła pozostały tylko wypalone mury do wysokości kopuły. Odbudowa kościoła rozpoczęła sie w 1947 r., jednak w 1951 r. władze komunistyczne odebrały świątynię ewangelikom, chcąc przeznaczyć ją na salę koncertową. Decyzję zmieniono w 1956 r. i kościół zwrócono parafii ewangelickiej. Prace wykończeniowe trwały jeszcze do 1958 r.
ARCHITEKTURA. Kościół jest budowlą klasycystyczną, w formie rotundy o średnicy 34 m, nakrytej kopułą z latarnią o wysokości 58 m. Rotunda ujęta jest czterema niskimi, symetrycznie rozmieszczonymi aneksami, z których jeden stanowi portyk wejściowy. Jest on wsparty na czterech kolumnach i nakryty trójkątnym frontonem. Elewacja kościoła podzielona jest na dwie kondygnacje i ozdobiona boniowaniem. Wnętrze kościoła oświetlają duże okna zamknięte półkoliście, które znajdują się w dolnej kondygnacji oraz okna koliste rozmieszczone pod kopułą. Kościół nakrywa stalowa kopuła (przed zniszczeniem była modrzewiowa) zwieńczona kolumnową latarnią. Wnętrze świątyni obiega dwukondygnacjowa galeria. Wyposażenie kościoła pochodzi w całości z okresu powojennego.
LITERATURA
Sztuka polska. Późny barok, klasycyzm, t. V., oprac. zb., wyd. Arkady 2016
Żabicki J., Leksykon zabytków Mazowsza i Podlasia, Warszawa 2010
Strona internetowa: http://warszawa.wikia.com
Strona internetowa: http://www.trojca.waw.pl/kim-jestemy/historia-parafii.html (dostęp 05.06.2014)
Warszawa, kościół ewangelicki Trójcy Świętej
Inne kościoły w Warszawie opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Warszawa, katedra św. Jana Chrzciciela
Warszawa, katedra św. Floriana
Warszawa, kościół ewangelicki
Warszawa, kościół Matki Bożej Łaskawej, jezuitów
Warszawa, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Warszawa, kościół Najświętszego Zbawiciela
Warszawa, kościół NMP Królowej Polski, pijarów
Warszawa, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, kamedułów
Warszawa, kościół Przemienienia Pańskiego, kapucynów
Warszawa, kościół św. Aleksandra
Warszawa, kościół św. Anny, bernardynów
Warszawa, kościół św. Antoniego Padewskiego, bernardynów
Warszawa, kościół św. Ducha, paulinów
Warszawa, kościół św. Franciszka, franciszkanów
Warszawa, kościół św. Jacka, dominikanów
Warszawa, kościół św. Józefa Oblubieńca, wizytek
Warszawa, kościół św. Kazimierza, sakramentek
Warszawa, kościół św. Krzyża, misjonarzy
Warszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Warszawa, kościół św. Stanisława Kostki
Warszawa, kościół Wniebowzięcia NMP, karmelitów bosych
Warszawa, kościół św. Anny w Wilanowie
Warszawa, kościół św. Klemensa Hofbauera