Florencja, kościół Santa Maria Maddalena dei Pazzi
Firenze, Chrisa di Santa Maria Maddalne dei Pazzi
Florencja, kościół św. Marii Magdaleny Pazzi

Lokalizacja: Florencja, Borgo Pinti 58 (43.774181, 11.264849)
Budowa:  1481-1526, 1677-1685
Architekt: Giuliano di Sangallo
Styl: renesans, barok

HISTORIA. Początki klasztoru pod nazwą Santa Maria Maddalena delle Convertile sięgają około 1250 r. Następnie obiekt przejęli cystersi z Badia a Settimo, którzy zbudowali w XIV zachowaną do dziś nawę. Kościół i budynki klasztorne zostały przebudowane w latach 1481-1526 według projektu Giuliano da Sangallo. W 1629 r. w klasztorze zamieszkały karmelitanki, które w 1669 r. po kanonizacji siostry Marii Magdaleny dei Pazzi nadały kościołowi jej wezwanie. W latach 1677-1685 dobudowano prezbiterium, które było jedną z pierwszych budowli barokowych we Florencji. W 1866 r. dokonano kasaty klasztoru a budynki zostały częściowo rozebrane pod budowę ulicy Via Della Colonna.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest barokowego prezbiterium, węższego od nawy, zbudowanego na planie zbliżonym do kwadratu i nakrytego ośmioboczną kopuła z latarnią oraz wydłużonej renesansowej nawy ujętej po bokach rzędami kaplic. Nawę nakrywa dach dwuspadowy zaś kaplice nakryte są dachami jednospadowymi. Fasada kościoła z portalem wejściowym i dużym oknem zwieńczona jest trójkątnym szczytem. Od zachodu kościół poprzedza renesansowe atrium, założone na planie kwadratu, podparte jońskimi kolumnami i nakryte sklepieniami kolebkowymi. Arkady atrium są prostokątne za wyjątkiem dwóch półkolistych, prowadzących z ulicy na dziedziniec i do wnętrza kościoła. W narożnikach atrium zachowały się freski Matteo Rosselli i Atanasio Fontebuoni.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Na kopule prezbiterium znajduje się fresk, który namalował Pietro Dandini w 1701 r., przedstawiający wzięcie do nieba św. Magdaleny dei Pazzi i innych świętych florenckich. Ołtarz główny wykonany z kolorowych marmurów, podobnie jak okładzina ścianie całego prezbiterium z obrazem Matki Bożej i św. Magdaleny dei Pazzi, malowany w 1684 r. przez Ciro Ferri. W bocznych ścianach znajdują się obrazy namalowane przez Luca Giordano: Chrystus z Marią Magdaleną dei Pazzi oraz Matka Boża prezentująca Dzieciątko św. Marii Magdalenie dei Pazzi. Freski na sklepieniu nawy przestawiają Gloryfikację św. Marii Magdaleny dei Pazzi a wykonał je Jacopo Chiavistelli w 1699 r.. Na ścianach bocznych nad kaplicami widnieją monochromatyczne freski i obrazy z żywotem świętej namalowane m.in. przez Cosimo Ulivelli. W kaplicach bocznych znajduje się też sporo interesujących dzieł florenckich mistrzów z okresu XIV-XVII w. W pierwszej kaplicy po lewej zobaczyć można obraz św. Wawrzyńca, malowany przez Francesco Curradi w 1610 r. W drugiej kaplicy znajduje się Koronacja Maryi, dzieło wybitnego florenckiego malarza późnego renesansu Cosimo Roselli w 1505 r. W trzeciej Capella Tornabuoni, w ołtarzu umieszczona jest gotycka rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z XIV w., obok zawieszony jest obraz Modlitwa w ogrójcu, namalowany przez Santi da Tito z 1591 r. Natomiast w oknie wstawiono witraż ze św. Wawrzyńcem z 1491 r. W czwartej kaplicy rzeźba św.  Sebastiana, wykonana przez Leonardo del Tasso lub Cervagio del Tasso w 1500 r. obrazami św. Rocha i św. Ignacego Antiocheńskiego po bokach, malowanymi przez Raffaelino del Garbo. W piątej kaplicy obraz Męczeństwo św. Jakuba a w ostatniej kaplicy, najbliższej prezbiterium, freski i obraz ołtarzowy przedstawiający bł. Barttolomeo Bagnesi powstałe w XIX w. W pierwszej kaplicy na lewo od wejścia znajduje się manierystyczny obraz Męczeństwo św. Romulusa namalowany przez Carlo Portelliego z 1557 r. Autorem trzech obrazów w kolejnej kaplicy Giuseppe Piattoli, który w 1778 r. namalował  św. Ludwika Gonzaga, Archanioła Rafała i św. Antoniego z Padwy. W trzeciej kaplicy zawieszony jest obraz Koronacja Maryi, malowany przez Matteo Roselli w XVII w., znajduje się tu też predella z XV w., namalowana przez Lorenzo di Credi, która jest pozostałością zagrabionego przez Francuzów ołtarz Pala di Jacobi. W posadzkę kaplicy wmurowana jest płyta nagrobna przedstawicieli rodu Jacopi, zaprojektowana przez Andrea del Sarto. W czwartej kaplicy znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem i świętymi, namalowany około 1525 przez Domenico Ubaldini zwanego Puligo. W piątej kaplicy zwraca uwagę witraż z 1500/1510 z modlącym się św. Franciszkiem i sceną jego pogrzebu. W ostatniej kaplicy przy prezbiterium obok XIX-wiecznych fresków w ołtarzu umieszczony jest drewniany krucyfiks z XVI w. przypisywany Bernardo Buontalenti.

Florencja, kościół Santa Maria Maddalena dei Pazzi

LITERATURA

Knaurs Kulturführer in Farbe, Florenz und Toskana, Augsburg 1998
Wirtz R.C., Florencja. Sztuka i architektura, wyd. Ullmann 2008
Zucconi G., Florence an architectural guide, Verona 1995

Kościoły we Florencji opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Florencja, katedra Santa Maria del Fiore
Florencja, kościół Santa Croce
Florencja, kościół Santa Maria Novella
Florencja, kościół San Lorenzo
Florencja, kościół San Spirito
Florencja, kościół Santa Trinita
Florencja, kościół San Miniato al Monte
Florencja, kościół Santa Maria a Firenze (Badia Fiorentina)
Florencja, kościół Maria Maddalena dei Pazzi

Florencja, kościół Santissima Annunziata
Florencja, kościół Ognissanti
Florencja, kościół Orsanmichele
Florencja, kościół Sant'Ambrogio
Florencja, kościół San Marco
Florencja, kościół San Giovannino degli Scolopi
Florencja, kościół San Salvatore al Monte