Wiedeń, kościół dominikanów

Szczegóły: | Odsłony: 3014

Wiedeń, kościół dominikanów
Wien, Dominikanerkirche, St. Maria Rotunda

Lokalizacja: Wiedeń - Innere Stadt, Postgasse 4A (48.208856, 16.378986)
Budowa: 1631-1634, 1666-1674
Budowniczy: Cipriano Biasino, Antonio Canevale
Styl: barok

HISTORIA. Dominikanów sprowadził do Wiednia książę Leopold VI Babenberg. W 1237 r. zakonnicy zbudowali romańską kaplicę i klasztor. Jeszcze w końcu XIII w. rozpoczęto budowę gotyckiej świątyni, której prezbiterium konsekrowano w 1302 r. W latach 1458-1474. Kościół ten został rozebrany w czasie pierwszego oblężenia tureckiego w 1529 r. Obecny kościół został wzniesiony w latach 1631-1634. Za jego budowniczych uważa się włoskich architektów Cipriano Biasino i Antonio Canevale. Kopułę i fasadę ukończono w latach 1666-1674.

ARCHITEKTURA. Kościół o cechach rzymskiego baroku. Złożony z nawy głównej ujętej po bokach trzema parami kaplic, transeptu i krótkiego prezbiterium. Nawę główną i prezbiterium, nakrywa wspólny dach dwuspadowy, nad ramionami transeptu dachy trójspadowe. Fasada kościoła podzielona jest pilastrami i rozdzielona wydatnym gzymsem na dwie kondygnacje. Na osi dolnej kondygnacji umieszczony jest okazały portal, ujęty dwoma kolumnami, podtrzymującymi przerwany naczółek. Nad portalem w półkolistej wnęce umieszczona jest rzeźba Matki Bożej Różańcowej w towarzystwie świętych niewiast: Katarzyny ze Sieny i Agnieszki z Montepulciano. W bocznych polach dolnej kondygnacji znajdują się rzeźby świętych: Ludwika Bertranda i Róży z Limy. W środkowej części górnej kondygnacji umieszczone jest duże półkoliste okno, w bogatej oprawie architektonicznej. W bocznych polach znajdują się rzeźby świętych: Jacka Odrowąża i Wincenta Ferrero. Górna kondygnacja po bokach ujęta jest spływami wolutowymi i posągami świętych: Alberta Wielkiego i Tomasza z Akwinu oraz zwieńczona jest trójkątnym szczytem. Ściany ramion transeptu i prezbiterium przebite są oknami termowymi. Tylna elewacja zwieńczona jest trójkątnym szczytem ze spływami wolutowymi i ujęta czworobocznymi wieżyczkami, nakrytymi cebulastymi hełmami. Wewnątrz ściany kościoła rozczłonkowane są pilastrami wspierającymi sklepienia kolebkowe, nad skrzyżowaniem naw wznosi się płaska kopuła na pendentywach. Kaplice boczne otwarte są do nawy głównej półkolistymi arkadami, nad nimi rozmieszczone są empory z bogato zdobionymi parapetami, wspartymi na wolutowych wspornikach. Kaplice boczne połączone są między sobą niewielkimi przejściami w formie amfilady.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRA. Kościół posiada bogatą dekorację stiukową, wykonaną przez nieznanych włoskich artystów. We wnętrzu kopuły znajduje się fresk ze sceną Rozmyślań różańcowych autorstwa Franza Geylinga z 1836 r. Na sklepieniu nawy i prezbiterium widnieją malowidła Matthiasa Rauchmillera z 1686 r. przedstawiające sceny z życia Matki Bożej. Na bocznych ścianach prezbiterium znajdują się freski malowana przez Caproforo Tencallę przedstawiające Radosne Tajemnice Różańca oraz bitwy z albigensami pod Muret i Turkami pod Lepanto. Warto też zwrócić uwagę na liczne ołtarze ozdobione rzeźbami i obrazami. Bardzo okazały jest neobarokowy ołtarz główny z obrazem Marii przedstawionej jako Królowa Różańca z 1840 r. W prawym ramieniu transeptu, urządzonym jako kaplica św. Dominika, znajduje się obraz świętego, malowany w 1655 r. przez Tobiasa Pocka, ważnego malarza austriackiego baroku. W kaplicy tej pochowana jest żona cesarza Leopolda I, Klaudia Felicyta (zm. 1676). Sąsiednia kaplica św. Katarzyny ozdobiona jest obrazem przedstawiającym świętą, malowanym przez Tobiasa Pocka. W ołtarzu pierwszej kaplicy na lewo od wejścia, poświęconej Sercu Jezusowemu, jedna z rzeźb przestawia polskiego dominikanina św. Jacka Odrowąża. Interesującym zabytkiem sztuki snycerskiej jest barokowa ambona z 1680 r.

LITERATURA

Gostyński W., Wiedeń. Przewodnik, Warszawa 1985
Toman R., Wien. Kunst und Architektur, wyd. Ullman 2012
Strona internetowa: http://wien.dominikaner.org
Strona internetowa: https://www.wien.gv.at/wiki/index.php/Dominikanerkirche

Wiedeń, kościół dominikanów