Wiedeń, kościół pijarów

Szczegóły: | Odsłony: 1952

Wiedeń, kościół Zawierzenia NMP, pijarów
Wien, kirche Maria Treu (Piaristenkirche)

Lokalizacja: Wiedeń - Josefstadt, Jodok-Fink-Platz (48.210586, 16.349148)
Budowa: 1716-1721
Architekt: Johann Lucas von Hildebrandt
Styl: późny barok

Na uboczu turystycznych tras, ale tylko kilka minut spacerem od Ringu w dzielnicy Josefstadt, znajduje się interesujący późnobarokowy kościół pijarów. Warto tu dotrzeć ze względu na okazałą barokową fasadę oraz wspaniałe freski Maulbertscha na sklepieniach wnętrza.

HISTORIA. W 1698 r. cesarz Leopold I położył kamień węgielny pod Schmerzenkapelle i budynki klasztoru pijarów. Pracami budowlanymi kierował Simon Andreas Karafee (Carove). Budowa kaplicy została ukończona w 1699 r. W tym samym czasie wybitny austriacki architekt Johann Lucas von Hildebrandt przedstawił plany obecnego kościoła, które zostały zrealizowane dopiero w latach 1716-1721. Budowę sklepień ukończył być może Matthias Gerl w latach 1751-53.

ARCHITEKTURA. Późnobarokowy kościół zbudowany jest na planie krzyża łacińskiego. Składa się z obszernej nawy głównej, na planie dwóch przenikających się elips. Do nawy po bokach dostawione są kaplice boczne oraz przedsionek i prezbiterium. Kościół poprzedza okazała dwukondygnacjowa fasada, ujęta po bokach wysokimi wieżami. Środkowa, wypukła część fasady w obu kondygnacjach ujęta jest parami półkolumn, dolna kondygnacja zwieńczona jest frontonem odcinkowym, górna zaś frontonem trójkątnym. Czworoboczne wieże posiadają wklęsłe elewacje i nakryte są bogato dekorowanymi, ostrosłupowymi hełmami z latarniami. Elewacje boczne o podziałach ramowych, przeprute są okulusami i oknami o łukach odcinkowych. Kościół nakrywają dachy dwuspadowe, nad skrzyżowaniem naw dach namiotowy, czterospadowy. Wewnątrz nawę nakrywa pozorna owalna kopuła, wsparta na ułożonych ukośnie filarach, opiętych parami pilastrów. Nawa otwarta jest półkolistymi arkadami na prezbiterium, przedsionek i kaplice boczne. Każda z tych przestrzeni nakryta jest osobnym sklepieniem.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest jednolite późnobarokowe. Na bogaty wystój składa się dekoracja stiukowa oraz wspaniałe freski na sklepieniach autorstwa wybitnego malarza austriackiego baroku Franza Alberta Maulbertscha ze scenami z życia Matki Bożej. Na sklepieniu nawy przedstawiona jest scena Uwielbienia Maryi w otoczeniu proroków i świętych, zaś nad prezbiterium scena Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. W późnobarokowym ołtarzu głównym z rzeźbami świętych i aniołów autorstwa Georga Raphaela Donnera umieszczony jest obraz Zaślubiny Marii Carla Rahla z 1841 r. W jednym z ołtarzy bocznych znajduje się obraz Chrystus na Krzyżu z 1772 r. Franza Alberta Maulbertscha. Na ołtarzu Schmerzenskapelle (kaplicy bólu) umieszczona jest rzeźba Piety z 1. połowy XV w. tzw. Matka Boża z Malty, przywieziona przez jednego z rycerzy maltańskich. Interesującym zabytkiem jest ambona wykonana w 1772 r. przez Johanna Josefa Rösslera.

Przed kościołem ustawiona jest kolumna maryjna z 1713 r. ufundowana jako wotum za ustanie epidemii Dżumy.

Rzut poziomy za https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de

LITERATURA

Gostyński W., Wiedeń. Przewodnik, Warszawa 1985
Rüttnauer G., Knaurs Kulturführer in Farbe Wien und umgebung, Augsburg 1998
Toman R., Wien. Kunst und Architektur, wyd. Ullman 2012
Sztuka baroku, pod. red. R. Tomana, wyd. Konemann 2000
Strona internetowa: https://www.wien.gv.at/wiki/index.php/Maria_Treu

Wiedeń, kościół pijarów