Kraków, kościół św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża

Szczegóły: | Odsłony: 2606

Kraków, kościół św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża, karmelitanek bosych

Lokalizacja: Kraków - Wesoła, ul. Mikołaja Kopernika 44 (50.063777, 19.952798)
Budowa: 1715 -1725
Styl: późny barok

HISTORIA. W latach 1715-25 w pobliżu kościoła karmelitów bosych w Wesołej (dawna jurydyka), zbudowany został kościół dla sióstr karmelitanek bosych z fundacji Jana Szembeka kanclerza wielkiego koronnego. Zakonnice przeniosły się tutaj z ulicy Grodzkiej dopiero w 1787 r.

ARCHITEKTURA. Kościół jest barokowy, zbudowany na planie krzyża greckiego. Złożony jest z nawy, prezbiterium zamkniętego ścianą prostą oraz kaplic bocznych w formie ramion transeptu. Po bokach nawy przybudówki zamienione na kaplice. Fasada kościoła jest trójosiowa, ze znacznie wyższą częścią środkową, o podziałach pilastrowych, zwieńczona trójkątnym szczytem z płaskorzeźbą Matki Boskiej Królowej Karmelu okrywającej płaszczem zakony karmelitów i karmelitanek. Poniżej na osi znajduje się duże eliptyczne okno, po bokach którego umieszczone zostały płaskorzeźby z postaciami patronów kościoła. W wejściu ujęty dwiema kolumnami barokowy portal z czarnego marmuru dębnickiego. Ściany wewnątrz kościoła rozczłonkowane są pilastrami i kolumnami podtrzymującymi wydatny gzyms z belkowaniem. Wnętrza nakryte są sklepieniami kolebkowymi ozdobionymi dekoracją stiukową.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA jest przeważnie barokowe i pochodzi z XVII w. Zwracają uwagę barokowe ołtarze, wykonane z czarnego marmuru dębnickiego. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Teresy z Avila namalowany w Rzymie na zamówienie fundatora kościoła. W pozostałych ołtarzach umieszczone są również barokowe obrazy, za wyjątkiem jednego współczesnego, także przedstawiającego św. Teresę. Barokowa jest też ambona, znajdująca się u wejścia do prezbiterium. Najstarszym zabytkiem w kościele jest gotycka rzeźba Madonny z Dzieciątkiem, wykonana około 1390 r. Warto też obejrzeć organy o prospekcie neobarokowym, zbudowane w 1870 r. przez firmę Muller-Ackermann z Wrocławia.

Przed kościołem ustawiona jest kolumna wykonana z czarnego marmuru przez krakowskich mistrzów kamieniarskich z rodziny Zielaskich w 1668 r., ozdobiona wyrytymi scenami pasyjnymi.

Fotografie prospektu organowego i informacje o instrumencie przekazał Piotr Matoga
Rzut poziomy za: Miłobędzki A., Architektura polska XVII wieku, Warszawa 1980

LITERATURA

Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992
Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kraków 1978
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Gondkowa B., Leksykon kościołów Krakowa, Kraków 2003

Kraków, kościół św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża, karmelitanek bosych