Kraków, kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana)

Szczegóły: | Odsłony: 3369

Kraków, kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana)

Lokalizacja: Kraków-Bieńczyce, ul. Obrońców Krzyża 1 (50.084973, 20.029317)
Budowa: 1967-77
Architekt: Wojciech Pietrzyk
Styl: modernizm

HISTORIA. Kościół zwany popularnie od swojego kształtu Arką Pana był pierwszą świątynią zbudowaną na terenie Nowej Huty od momentu utworzenia kombinatu metalurgicznego. Powstał po latach sprzeciwu władz komunistycznych i długich staraniach wiernych z proboszczem ks. Józefem Gorzelanym oraz przy wydatnym wsparciu ówczesnego kardynała Karola Wojtyły. Zbudowany został w latach 1967-1977 według projektu Wojciecha Pietrzyka.

ARCHITEKTURA. Modernistyczny kościół był inspirowany kaplicą w Ronchamp, projektowaną przez Le Corbusiera. Zbudowany jest na planie nieregularnego owalu i został podparty na maszcie zwieńczonym krzyżem. Na zewnątrz ściany kościoła pochylone są do środka i mają formę wydętych żagli. Całość nakrywa dach łupinowy, wysunięty poza obręb ścian. Wnętrze kościoła jest jednoprzestrzenne i oświetlone pasem okiem u zwieńczenia ścian.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Ołtarz główny posiada kształt dłoni, po jego lewej stronie umieszczone jest tabernakulum, symbolizujące ster arki. W środkowej części kościoła znajduje się monumentalna figura Ukrzyżowanego Chrystusa, wykonana z brązu przez Bronisława Chromego. Stacje Męki Pańskiej wykonał w latach 1980-83 malarz Mariusz Lipiński, ukazują one Mękę Chrystusa w krajobrazie polskiej wsi. W przedsionku podziemnej kaplicy św. Maksymiliana Marii Kolbego umieszczone są ekspresyjne rzeźby Antoniego Rząsy - Piety Polskie, symbolizujące martyrologię Polaków w czasie II wojny światowej: Rok 1939, Requiem, Oświęcim, Westerplatte, Ziemia Polska, Konająca Warszawa. W kaplicy uwagę przykuwa rzeźba św. Maksymiliana, dzieło A. Rząsy oraz umieszczona w kamiennej wnęce Madonna, wykonana z odłamków wydobytych z ciał polskich żołnierzy po bitwie pod Monte Cassino.

LITERATURA

Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Gondkowa B., Leksykon kościołów Krakowa, Kraków 2003
Rożek M., Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2006
Smaga M., Kościół Marki Bożej Królowej Polski (Arka Pana), [w:] http://szlakmodernizmu.pl/szlak/baza-obiektow/arka-pana (dostęp 22.02.2017)

Kraków, kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana)