mazowieckie
Warszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Marek SztorcWarszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Lokalizacja: Warszawa – Stare Miasto, Piwna 9 (52.248348, 21.012361)
Budowa: 1730-1752
Architekt: Karol Bay
Styl: późny barok
HISTORIA. Augustianie zostali sprowadzeni do Warszawy z Pragi przez księcia mazowieckiego Siemowita III około 1352 r. Murowany gotycki kościół dla zakonników został zbudowany w końcu XIV w. lub na początku XV w. , była to trójnawowa świątynia o układzie halowym. W latach 1631-36 kościół został przekształcony w trójnawową bazylikę i zyskał cechy barokowe. Kolejna przebudowa miała miejsce w latach 1730-52 według projektu Karola Baya, kiedy to m.in. wzniesiono późnobarokową fasadę. W 1864 r. po upadku powstania styczniowego klasztor augustianów został skasowany a jego dobra skonfiskowane przez władze rosyjskie. W czasie powstania warszawskiego w 1944 r. kościół został całkowicie zniszczony i był odbudowywany w latach 1950-59. Podczas odbudowy w 1956 r. kościół został przekazany siostrom Franciszkankom Służebniczkom Krzyża Św.
ARCHITEKTURA. Obecnie jest to kościół późnobarokowy z pozostałościami barokowymi i reliktami gotyckimi. Złożony z trójprzęsłowego bazylikowego korpusu o nawach bocznych węższych o połowę od nawy głównej oraz dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego ścianą prostą. Fasada kościoła jest dwukondygnacjowa, z cofniętą częścią środkową, ujętą parami kolumn na tle pilastrów. Obie kondygnacje zwieńczone są przełamującym się belkowaniem, całość wieńczy przerwany falisty szczyt. Okna i nisze na posągi zamknięte są półkoliście. Wewnątrz ściany nawy głównej i prezbiterium rozczłonkowane są pilastrami toskańskimi, dźwigającymi przełamujące się belkowanie. Nawy boczne otwarte są do nawy głównej półkolistymi arkadami. Nawa główna nakryta jest sklepieniem kolebkowym z lunetami, zaś prezbiterium sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Wschodnie przęsło nawy głównej mieści w sobie kruchtę a nad nią chór muzyczny, wsparty na trzech przeszklonych arkadach.
WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Oryginalne wyposażenie wnętrza przepadło w 1944 r. Obecne pochodzi z lat 1959-68.
LITERATURA
Katalog Zabytków Sztuki, T XI, cz. 1 Stare Miasto, IS PAN 1993
Mórawski K., Głębocki W., Warszawa. Mały przewodnik, Warszawa 1997
Żabicki J., Leksykon zabytków Mazowsza i Podlasia, Warszawa 2010
Warszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Inne kościoły w Warszawie opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net
Warszawa, katedra św. Jana Chrzciciela
Warszawa, katedra św. Floriana
Warszawa, kościół ewangelicki
Warszawa, kościół Matki Bożej Łaskawej, jezuitów
Warszawa, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Warszawa, kościół Najświętszego Zbawiciela
Warszawa, kościół NMP Królowej Polski, pijarów
Warszawa, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, kamedułów
Warszawa, kościół Przemienienia Pańskiego, kapucynów
Warszawa, kościół św. Aleksandra
Warszawa, kościół św. Anny, bernardynów
Warszawa, kościół św. Antoniego Padewskiego, bernardynów
Warszawa, kościół św. Ducha, paulinów
Warszawa, kościół św. Franciszka, franciszkanów
Warszawa, kościół św. Jacka, dominikanów
Warszawa, kościół św. Józefa Oblubieńca, wizytek
Warszawa, kościół św. Kazimierza, sakramentek
Warszawa, kościół św. Krzyża, misjonarzy
Warszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Warszawa, kościół św. Stanisława Kostki
Warszawa, kościół Wniebowzięcia NMP, karmelitów bosych
Warszawa, kościół św. Anny w Wilanowie
Warszawa, kościół św. Klemensa Hofbauera