Warszawa, kościół św. Antoniego Padewskiego, bernardynów

Lokalizacja:  Warszawa-Czerniaków, Czerniakowska 2/4 (52.194156, 21.055945)
Budowa:  1687-1693
Architekt:  Tylman z Gameren
Styl:  barok

Kościół na Czerniakowie jest wybitnym zabytkiem polskiego baroku, łączy w sobie wysokiej klasy architekturę, rzeźbę i malarstwo.

HISTORIA. Świątynię ufundował Stanisław Herakliusz Lubomirski, marszałek wielki koronny z przeznaczeniem na rodowe mauzoleum. Fundator w 1683 r. sprowadził tutaj zakon bernardynów. Kościół został wzniesiony według planów Tylmana z Gameren w latach 1687-1693. Po upadku powstania styczniowego w 1864 r. bernardyni zostali usunięci i powrócili dopiero w 1945 r.

ARCHITEKTURA. Barokowy kościół złożony z korpusu nawowego, zbudowanego na planie krzyża greckiego i ośmiobocznego prezbiterium. Nad skrzyżowaniem naw wznosi się kopuła z latarnią na ośmiobocznym tamburze. Nad prezbiterium wznosi się ośmioboczny dach namiotowy. Elewacje zewnętrzne kościoła opięte są pilastrami i zwieńczone trójkątnymi frontonami. Wewnątrz ściany kościoła opięte są jońskimi pilastrami. Część środkową korpusu nawowego wydzielają ukośnie ustawione filary, nad nimi wznosi się kopuła z latarnią. Ramiona nawy nakryte są sklepieniami kolebkowymi na gurtach.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA pochodzi z okresu budowy kościoła. Freski w kopule wykonał Francesco Antonio Giorgioli. Stiuki w nawie wykonali inni włoscy artyści Battista Colonna, Giacomo Francesco Cipper i Carlo Giuseppe Giorgioli. Autorem rzeźb w kościele jest pochodzący z Gdańska Andreas Schlüter. W prezbiterium ustawiony jest ołtarz główny projektowany przez Tylmana z Gameren i wykonany przez Andreasa Schlütera. Znajdują się w nim relikwie św. Bonifacego. W ramionach korpusu nawowego ustawione są ołtarze boczne, jeden z nich to XVI-wieczny tryptyk Opłakiwania Chrystusa. W krypcie kościoła pochowany został fundator Stanisław Herakliusz Lubomirski (zm. 1702).

LITERATURA

Mórawski K., Głębocki W., Warszawa. Mały przewodnik, Warszawa 1987
Sztuka polska. T. 4, Wczesny i dojrzały barok, Oprac. zb., Arkady 2013
Żabicki J., Leksykon zabytków Mazowsza i Podlasia, Warszawa 2010

Warszawa, kościół św. Antoniego Padewskiego, bernardynów

Inne kościoły w Warszawie opisane na stronie: zabytkowekoscioly.net

Warszawa, katedra św. Jana Chrzciciela
Warszawa, katedra św. Floriana
Warszawa, kościół ewangelicki
Warszawa, kościół Matki Bożej Łaskawej, jezuitów
Warszawa, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Warszawa, kościół Najświętszego Zbawiciela
Warszawa, kościół NMP Królowej Polski, pijarów 
Warszawa, kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, kamedułów 
Warszawa, kościół Przemienienia Pańskiego, kapucynów
Warszawa, kościół św. Aleksandra
Warszawa, kościół św. Anny, bernardynów
Warszawa, kościół św. Antoniego Padewskiego, bernardynów
Warszawa, kościół św. Ducha, paulinów
Warszawa, kościół św. Franciszka, franciszkanów
Warszawa, kościół św. Jacka, dominikanów
Warszawa, kościół św. Józefa Oblubieńca, wizytek
Warszawa, kościół św. Kazimierza, sakramentek
Warszawa, kościół św. Krzyża, misjonarzy
Warszawa, kościół św. Marcina, augustianów
Warszawa, kościół św. Stanisława Kostki
Warszawa, kościół Wniebowzięcia NMP, karmelitów bosych
Warszawa, kościół św. Anny w Wilanowie
Warszawa, kościół św. Klemensa Hofbauera