małopolskie
Kraków, kościół Nawrócenie św. Pawła, misjonarzy
Marek SztorcKraków, kościół Nawrócenie św. Pawła, misjonarzy
Lokalizacja: Kraków - Stradom, ul. Stradomska 4 (50.053556, 19.940306)
Budowa: 1718-32
Budowniczy: Kacper Bażanka
Styl: późny barok
HISTORIA. Misjonarze zostali sprowadzeni z Chełmna do Krakowa w 1682 r. przez biskupa krakowskiego Jana Małachowskiego. Budowa obecnego kościoła prowadzona była według projektu architekta Kacpra Bażanki w latach 1718-32, choć prace wykończeniowe przy fasadzie trwały jeszcze do połowy wieku.
ARCHITEKTURA. Jest to późnobarokowa budowla, murowana z cegły z użyciem ciosów do okładziny fasady. Złożona z jednonawowego, trójprzęsłowego korpusu, ujętego po bokach w trzy pary kaplic oraz krótkiego prezbiterium, zakończonego apsydą. Od frontu przy korpusie wysoki przedsionek otwarty do wnętrza półkolistą arkadą, analogiczną jak w łuku tęczy, mieszczący chór muzyczny i ujęty w boczne kaplice. Fasada frontowa wzorowana jest na fasadzie rzymskiego kościoła S. Andrea al Quirinale. Jej środkowa część jest wyższa, ujęta w pilastry dźwigające belkowanie, zwieńczona trójkątnym przyczółkiem, na osi portal kamienny ujęty w portyk z dwiema wolnostojącymi kolumnami dźwigającymi półeliptyczne belkowanie, nad portykiem wielkie półkoliste okno. Części boczne fasady podzielone są pilastrami dźwigającymi belkowanie. Prezbiterium nakryte jest eliptyczną kopułą na pendentywach, apsyda sklepiona jest hemisferycznie, nawa główna nakryta sklepieniem kolebkowym na gurtach, podobnie sklepione są kaplice od zachodu i przedsionek. Ściany wewnątrz podzielone są kompozytowymi pilastrami, dźwigającymi belkowanie z przełamującym się gzymsem. Nad kaplicami na piętrze znajdują się empory otwarte do nawy prostokątnymi otworami, analogicznie zamknięte są przejścia z kaplic do nawy. W wejściach zespół portali pochodzących z XVIII w. i wykonanych z marmuru dębnickiego.
WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Sklepienia kościoła pokrywa polichromia wykonana w latach 1862-64 przez zespól malarzy pod kierunkiem Izydora Jabłońskiego. W ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Nawrócenie św. Pawła namalowany w 1756 r. przez Tadeusza Kuntze-Konicza, który jest też autorem trzech innych obrazów umieszczonych w bocznych kaplicach: Śmieci św. Józefa; Wizji św. Jana Nepomucena oraz św. Wincentego a Paulo. Autorami pozostałych obrazów są Łukasz Orłowski i Wojciech Eljasz. Zabytkiem dużej urody jest chór muzyczny z XVIII w. ozdobiony bogatą dekoracją snycerską.
LITERATURA
Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992
Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kraków 1978
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. IV, Miasto Kraków, cz. V, Kazimierz i Stradom. Kościoły i klasztory 2, Warszawa 1994
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Gondkowa B., Leksykon kościołów Krakowa, Kraków 2003
Kraków, kościół Nawrócenie św. Pawła, misjonarzy
Kościoły w Krakowie
Kraków, katedra św. Stanisława i św. Wacława
Kraków, kościół Wniebowzięcia NMP (Mariacki)
Kraków, kościół św. Franciszka, franciszkanów
Kraków, kościół św. Trójcy, dominikanów
Kraków, kościół św. Andrzeja
Kraków, kościół św. Katarzyny i św. Małgorzaty
Kraków, kościół Bożego Ciała
Kraków, kościół św. Krzyża
Kraków, kościół św. Piotra i św. Pawła
Kraków, kościół św. Anny
Kraków, kościół św. Piotra i św. Pawła, benedyktynów w Tyńcu
Kraków, kościół Wniebowzięcia NMP i św. Wacława, cystersów
Kraków, kościół Wniebowzięcia NMP, kamedułów na Bielanach
Kraków, kościół św. Barbary
Kraków, kościół Przemienienia Pańskiego, pijarów
Kraków, kościół Nawrócenia św. Pawła, misjonarzy
Kraków, kościół św. Floriana
Kraków, kościół św. Bernardyna, bernardynów
Kraków, kościół św. Marka
Kraków, kościół św. Michała Archanioła i św. Stanisława biskupa
Kraków, kościół św. Marcina
Kraków, kościół św. Franciszka Salezego, wizytek
Kraków, kościół Nawiedzenia NMP, karmelitów na Piasku
Kraków, kościół Trójcy Przenajświętszej, bonifratrów
Kraków, kościół św. Wojciecha
Kraków, kościół Najświętszego Salwatora
Kraków, kościół św. Łazarza
Kraków, kościół św. Grzegorza
Kraków, kościół św. Teresy od Jezusa i św. Jana od Krzyża
Kraków, kościół Zwiastowania NMP, kapucynów
Kraków, kościół św. Bartłomieja
Kraków, kościół św. Józefa
Kraków, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Kraków, kościół św. Stanisława Kostki
Kraków, kościół św. Szczepana
Kraków, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Kraków, kościół Matki Bożej Królowej Polski (Arka Pana)