Kraków, kościół św. Józefa

Szczegóły: | Odsłony: 3696

Kraków, kościół św. Józefa

Lokalizacja: Kraków - Podgórze, ul. Zamoyskiego 2 (50.043234, 19.949883)
Budowa: 1905-09
Budowniczy: Jan Sas-Zubrzycki
Styl: neogotyk

HISTORIA. W latach 1905-09 na Rynku Podgórskim wzniesiony został dużych rozmiarów neogotycki kościół, którego architektura częściowo nawiązywała do kościoła Mariackiego w Krakowie. Autorem projektu był Jan Sas-Zubrzycki, architekt znany z wielu realizacji sakralnych na obszarze Galicji.

ARCHITEKTURA. Kościół złożony jest z trójnawowego korpusu, transeptu i wielobocznie zamkniętego prezbiterium z obejściem, zaś jego zwartą bryłę otacza wieniec kaplic. Nad całością dominuje wyraźnie ośmioboczna wieża o wysokości 74 m, wyrastająca ze skrzyżowania nawy i transeptu. Nakryta jest iglicowym hełmem, którego charakterystycznym elementem są wieżyczki ujmujące dolną część, zapożyczone z hełmu wyższej wieży kościoła Mariackiego. Fasada frontowa zwieńczona jest wysokim schodkowym szczytem, ujętym po bokach smukłymi ośmiobocznymi wieżyczkami, zwieńczonymi kamiennymi hełmami. W centralnej części fasady znajduje się olbrzymie ostrołukowe okno ozdobione bogatą dekoracją maswerkową, poniżej zaś do wnętrza prowadzi trójdzielny portal. Nawę główną, prezbiterium i ramiona transeptu nakrywają dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi dachy pulpitowe, zaś nad kaplicami przy korpusie nawowym dachy namiotowe. Kościół posiada bardzo bogaty detal rzeźbiarski wykonany w kamieniu. Przestronne wnętrze kościoła nakryte jest przeważnie sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, tylko na skrzyżowaniu nawy głównej z transeptem jest sklepienie gwiaździste. Nawy boczne i kaplice otwarte są ostrołukowymi arkadami, nad nawami bocznymi empory otwarte do nawy głównej i transeptu.

WYPOSAŻENIE WNĘTRZA kościoła jest przeważnie neogotyckie. Uwagę zwraca zwłaszcza bogato rzeźbiona ambona, wykonana w 1910 r. przez Wita Wysza i Maksymiliana Krzyka, których dziełem są także ołtarze w kościele. Wysz wykonał też do kaplicy znajdującej się na linii ołtarza głównego krucyfiks wzorowany na dziele Wita Stwosza z kościoła Mariackiego.

LITERATURA

Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992
Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kraków 1978
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Gondkowa B., Leksykon kościołów Krakowa, Kraków 2003
Stefański K., Jan Sas Zubrzycki i Andrzej Lenik - z pracowni architekta i rzeźbiarza, Wrocław 2004
Strona internetowa: http://www.jozef.diecezja.pl/

Kraków, kościół św. Józefa