Kraków, kościół św. Bartłomieja

Szczegóły: | Odsłony: 3849

Kraków, kościół św. Bartłomieja

Lokalizacja: Kraków-Mogiła, ul. Klasztorna (50.065673, 20.051745)
Budowa: 1466, połowa XVIII w.
Budowniczy: Maciej Mączka
Styl: gotyk, barok

HISTORIA. Drewniany kościół w Mogile jest częścią opactwa cystersów, którzy zainicjowali jego budowę na potrzeby okolicznej ludności. Zbudowany został w 1466 r. przez cieślę Macieja Mączkę, czego dowodzi inskrypcja wyrzeźbiona na ostrołukowym portalu, zachowanym w południowej nawie. Jest to najstarszy znany przykład drewnianego kościoła trójnawowego o układzie halowym w Polsce. Niestety nie zachował się do naszych czasów w pierwotnej formie. W połowie XVIII w. został przebudowany i powiększony o boczne kaplice.

ARCHITEKTURA. Kościół składa się z prezbiterium zamkniętego trójbocznie oraz trójnawowego korpusu z bocznymi kaplicami w formie transeptu. Nawę główną i prezbiterium nakrywa wspólny wysoki dach z neogotycką wieżyczką na sygnaturkę z latarnią, nad nawami bocznymi daszki jednospadowe, zaś nad kaplicami dachy dwuspadowe. Wewnątrz nawy wydzielone są ostrołukowymi arkadami.

WYSTRÓJ I WYPOSAŻENIE WNĘTRZA. Wnętrze zdobi rokokowa polichromia z 1766 r., z medalionami papieży, biskupów, świętych i uczonych związanych z kościołem m.in. Iwo Odrowąża i Zbigniewa Oleśnickiego. Prezbiterium wypełnia malowany iluzjonistycznie ołtarz główny z obrazem św. Bartłomieja. Pozostałe ołtarze są barokowe i rokokowe ze współczesnymi im obrazami. Całości wyposażenia dopełniają rokokowa ambona i drewniana chrzcielnica o reminiscencjach gotyckich z XVI/XVII w. Kościół otoczony jest drewnianym ogrodzeniem z 2. połowy XVIII w., z barokową bramą nakrytą cebulastym hełmem, będącą również dzwonnicą.

Rzut poziomy za: Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce

LITERATURA

Adamczewski J., Kraków od A do Z, Kraków 1992
Chrzanowski T., Kornecki M., Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków 1982
Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, T. I, Województwo krakowskie , z. 6, Powiat krakowski, Warszawa 1953
Kornecki M., Kościoły drewniane w Małopolsce, Kraków 1999
Krasnowolski B., Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa 2013
Rożek M., Gondkowa B., Leksykon kościołów Krakowa, Kraków 2003