Praga, kościół Matki Bożej na Slovanech
Praha, kostel Panny Marie na Slovanech

Lokalizacja: Praga-Nowe Miasto, Vyšehradská 49/320, (50.072343, 14.417417)
Budowa: 1343-1372
Styl: gotyk

W górnej części Nowego Miasta położony jest kościół i klasztor benedyktynów na Slovanech. Nazwa na Slovanech wywodzi się od sprawowania przez zakonników liturgii słowiańskiej, zaś równie popularna nazwa Emauzky klasztor pochodzi od daty konsekracji kościoła w poniedziałek wielkanocny 29 marca, kiedy w kościele czyta się ewangelię o spotkaniu Chrystusa z uczniami w drodze do Emaus.

HISTORIA. Początki kościoła Panny Marii sięgają 1347 r. kiedy to cesarz Karol IV za zgodą papieża Klemensa VI sprowadził z Chorwacji benedyktynów rytu wschodniego, używających w liturgii języka starosłowiańskiego. Budowa świątyni i klasztoru trwała w latach 1343-1372. W 1419 r. zakonnicy poparli ruch husycki i dzięki temu kościół i klasztor bez szwanku przetrwały okres wojen husyckich. W 1636 r. przybyli benedyktyni z hiszpańskiego Montserrat a klasztor powrócił do obrządku łacińskiego. Około 1685 r. do kościoła dobudowano dwie wieże zachodnie. W 1880 r. opiekę nad kościołem objęli benedyktyni przybyli z niemieckiego Beuron. Z ich inicjatywy została przeprowadzona neogotycka przebudowa kościoła. 14 lutego 1945 r. w wyniku alianckiego bombardowanie częściowemu zniszczeniu uległ kościół i zabudowania klasztorne. Odbudowa prowadzona była w pierwszej połowie lat 50-tych. w latach 1966-69 w miejsce zniszczonych neogotyckich wież architekt František Černý wzniósł smukłe iglice.

ARCHITEKTURA. Gotycki kościół złożony jest z trójnawowego, siedmioprzęsłowego halowego korpusu. Szersza nawa główna zakończona jest krótkim jednoprzęsłowym prezbiterium, zamkniętym pięciobocznie. Nawy boczne również zamknięte są pięciobocznie. Elewacje zewnętrzne opięte są uskokowymi przyporami, między którymi rozmieszczone są duże okna ostrołukowe, trójdzielne i dwudzielne z maswerkami. Nawę główną nakrywa dach dwuspadowy, zaś nawy boczne nakrywają dachy jednospadowe. Fasada zachodnia jest trójosiowa i dwukondygnacjowa, w środkowej części dolnej kondygnacji znajduje się portal ostrołukowy, w górnej  kondygnacji mieszczą się trzy ostrołukowe okna. Nad fasadą wznoszą się dwie 32-metrowe iglice. Wnętrza świątyni nakryte są sklepieniami krzyżowo-żebrowymi, wspartymi na ośmiobocznych filarach.

WYSTRÓJ WNĘTRZA. Kościół praktycznie pozbawiony jest wystroju co jest efektem bombardowania w 1945 r. Cudem przetrwała figura Matki Bożej z Montserrat, przywieziona w 1635 r. przez przybyłych z Katalonii benedyktynów. Obecnie znajduje się w zakończeniu lewej nawy kościoła. Na zewnętrznej ścianie zakrystii umieszczona jest tablica upamiętniająca sprowadzenie przez Ferdynanda III benedyktynów z Montserrat. W krużgankach klasztoru zachował się cenny zespół XIV-wiecznych malowideł składający się z 85 scen ze Starego i Noego Testamentu.

LITERATURA

Georgijewska E., Artystyczne stolice świata. Praga, Warszawa 1977
Pernal M., Praga. Spacerownik historyczny, Warszawa 2013
Szymański R., Złota Praga. Historie nie do opowiedzenia, Polanica Zdrój 2013

Praga, kościół Matki Bożej na Slovanech

Kościoły Pragi opisane na stronie zabytkowekoscioly.net

Praga, katedra św. Wita
Praga, kościół Matki Bożej na Slovanech
Praga, kościół Matki Bożej Śnieżnej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej
Praga, kościół Matki Bożej Zwycięskiej (Biała Góra)
Praga, kościół Najświętszego Salwatora
Praga, kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
Praga, kościół Najświętszej Trójcy
Praga, kościół Narodzenia Pańskiego (Loreta)
Praga, kościół Panny Marii Anielskiej i św. Kajetana

Praga, kościół Panny Marii przed Tynem
Praga, kościół św. Anny
Praga, kościół św. Ducha
Praga, kościół św. Franciszka z Asyżu
Praga, kościół św. Gawła
Praga, kościół św. Henryka i św. Kunegundy

Praga, kościół św. Idziego
Praga, kościół św. Ignacego, jezuitów
Praga, kościół św. Jana Nepomucena (Hradczany)
Praga, kościół św. Jana Nepomucena na Skałce
Praga, kościół św. Jerzego
Praga, kościół św. Józefa
Praga, kościół św. Ludmiły
Praga, kościół św. Marcina przy murze
Praga, kościół św. Mikołaja (Mała Strana)
Praga, kościół św. Mikołaja (Stare Miasto)
Praga, kościół śś. Piotra i Pawła (Wyszehrad)

Praga, kościół św. Szczepana
Praga, kościół św. Wacława
Praga, kościół św. Wawrzyńca
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii (Strahov)
Praga, kościół Wniebowzięcia Panny Marii i św. Karola Wielkiego
Praga, kościół Zwiastowania Panny Marii

Praga, rotunda św. Longina
Praga, rotunda św. Marcina
Praga, sobór katedralny świętych Cyryla i Metodego
Praga, zbór husycki (Vinohrady)